برداشت يک دانشمند از نکته هايی در مورد جنين شناسی در قرآن


برداشت يک دانشمند از نکته هايی در مورد جنين شناسی در قرآن
 

نويسنده: دکتر کيث مور 1
عضو کالج آناتومی کانادا، دکتر فلسفه و پروفسور جنين شناسی بخش آناتومی دانشگاه پزشکی دانشگاه تورنتو در کانادا

مترجم: دکتر عبدالله گيلانی
عضو کالج جراحان آمريکا، لس آنجلس، کاليفرنيا





گزارشهايی در باره توليد مثل و نمو جنين در چندين بخش مختلف از قران ذکر شده است، ولی فقط در سال های اخير است که معنای علمی برخی از اين آيات کاملا فهميده شده است.
تاخيرطولانی در فهم درست اين آيه ها، بطور کلی به علت ترجمه و تفسيرهای نارسا و نادرست و نبودن آگاهی از دانش علمی بوده است.
توجه و علاقه درباره شرح معانی اين آيات قرآنی امر تازه ای نيست.  مردم در زمان پيامبر (ص) از او پرسش های گوناگون درباره معانی اين آيات مربوط به توليد مثل می نمودند.  پاسخ های پيامبر پايه برخی احاديث پس از او شده است.
ترجمه آيات قرآن به زبان انگليسی که در اين مقاله آورده شده، از سوی شيخ عبدالمجيد زيندانی،  پروفسور تحقيقات اسلامی در دانشگاه ملک عبدالعزيز در جده کشور عربی سعودی می باشد.
"... او شما را در رحم مادران تان مرحله پس از مرحله تاريکی های سه پوشش می آفريند ..."
اين آيه 6 از سوره 39 (سوره زمر) می باشد.
تاريخ روشن نمیکند که از چه زمانی انسان ها به توليد و نمو انسان در رحم پی برده اند، ولی اولين نقاشی در رحم به وسيله (لئوناردو داوينچی) در قرن پانزدهم ميلادی ترسيم شده  و در قرن دوم ميلادی گالن (جالينوس) به شرح جفت و لايه های جنينی در کتابی به عنوان "تشکيل جنين" پرداخت.
در نتيجه پزشکان قرن هفتم احتمالا ميدانستند که نمو جنين در رحم صورت ميگيرد  ولی گمان نميرود که آنها از جريان نمو جنين انسان به صورت مراحل آگاهی می داشتند،  گر چه (ارسطو) در قرن چهارم پيش از ميلاد نمو مرحله ای جنين جوجه مرغ را شرح داد.
آگاهی از اين که جنين انسان به گونه ی مرحله ای رشد می کند تازه در قرن پانزدهم  برای اولين بار مورد بحث و نقاشی قرار گرفت. 2
پس از اين که در قرن هفدهم، ميکروسکوپ به وسيله (لوُن هوک) کشف شده  مراحل رشد جنينی جوجه به مورد تشريح (ميکروسکوپی) درآمد.
مرحله ای بودن نمو جنين انسانی برای اولين بار در قرن بيستم به وسيله (استرتر) در سال 1941 گزارش شد و در 1972 (اوراهيلی) به گونه ای دقيقتر آن را بيان نمود.
"سه پوشش تاريکی" ذکر شده در قران احتمالا به سه لايه:  
1- جدار شکم
2- جدار رحم
3- جدار جفت و پرده جنينی توجه داشته است.
گر چه تفسيرهای ديگری از اين اظهار شده است. ولی از نکته ديد جنين شناسی اين منطقیترين برداشت ميباشد.
" آنگاه، که او را به مانند قطره ای در جای امنی قرار داديم ..."
اين اظهار از سوره 23 (مومنون) آيه 13 است.
قطره نطفه به عنوان (اسپرم يا اسپرماتوزن) تفسير و تعبير شده است.
تفسير پر معنی تر اين است که اشاره به (زايگوت) نطفه ی سلولی مخلوط از تخم مادر و اسپرم پدر است  که سپس تقسيم شده تا به (بلاستوسيست) تبديل شود و در رحم "جای امن" کاشته شود.
اين تفسير با آيه ی ديگری از قران حمايت ميشود که اظهار نمايد
" وجود انسان از قطره ای مخلوط خلق ميشود."
در اين برداشت، (زايگوت) از به هم پيوستن (اسپرم) مرد و تخم (اووُم) زن درست ميشود  و در قرآن به عنوان " قطره مخلوط " ذکر شده است. 3
" ... سپس آن قطره را بصورت موجودی زالو مانند می سازيم ..."
اين بيان از سوره 23 (مومنون) آيه 14 می باشد. واژه "علق" اشاره به زالو يا خون آشام دارد. 4
اين شرحی مناسب از آن مرحله جنينی است که از روزهای 7 تا 24 که جنين به جدار داخل رحم چسبيده و آويزان است همانگونه که زالو به پوست می چسبد و نيز همانگونه که زالو از ميزبان خون می مکد،  بسيار شگفت انگيز است که شباهت زيادی بين مرحله جنينی 23 – 24 روزه انسان و زالو وجود دارد .
از آنجائی که در قرن هفتم ( که اين اظهارات در قرآن بيان شده )، پزشگان ميکروسکوپ و عدسی نداشتند  تا اين جزئيات ميکروسکوپی شکل شبه زالويی و جنين را بررسی نمايند، از اين حقيقت آگاهی نداشتند.
در اوايل هفته چهارم جنين انسانی به زحمت با چشم ديده ميشود چون از يک دانه گندم کوچک تر است.
" ... سپس از حالت زالوچه مانند، چيزی شبيه تکه جويده شده می سازيم ..."
اين نيز از سوره 23 (مومنون) آيه 14 می باشد.
واژه عربی "مضعه" به معنای شیء جويده شده يا تکه جويده شده است. در انتهای هفته چهارم، جنين انسانی شبيه يک تکه جويده شده است.
اين قيافه شبيه تکه جويده شده از کجاست که (سومايت) ها، همان زوائد آغاز ايجاد ستون فقرات میباشد.
" ... سپس از تکه جويده شده مانند، استخوان ها ساخته و استخوان ها را با ماهيچه و بافت نرم می پوشاند"
اين اظهار نيز ادامه سوره 23 (مومنون) آيه 14 است که نمايان تشکيل استخوان ها و ماهيچه ها میباشد.
اين مطابق با دانش مرحله رشد جنينی است. ابتدا استخوان ها مانند غضروف میباشند،
سپس ماهيچه ها (گوشت)، دور آنها را ميپوشاند.
در ادامه سوره 23 (مومنون) آيه 14 آمده است:
" ... سپس از اين موجودی ديگر می سازيم"
اين اشاره به شکل شبيه انسان در جنين هشت هفته است.
در اين مرحله، جنين، مشخصات ويژه انسانی را با آغاز تولد اعضاء داخلی و خارجی دارا ميشود و در همين مرحله پس از هفته هشتم جنين انسانی از نام (امبريو) به (فتوس) نامگذاری ميشود.
اين احتمالا همان موجود تازه ای هست که در اين آيه به آن اشاره شده.
" ... و او (خداوند، آفريدگار) به شما شنوايی و بينايی و احساس و ادراک داده است ..."
اين بخش از سوره 32 (سجده) آيه 9 ميباشد که توليد حس شنوايی و بينايی و احساس و درک  به همين ترتيب توليد ميشوند که از نظر علم جنين شناسی درست است.
ابتدای توليد گوش داخلی پيش از آغاز توليد چشم بوده و مغز (محل احساس ها) از همه ديرتر حالت ويژه میگيرد.
" ... سپس از تکه ای شبيه گوشت جويده، بخشی به گونه ی بافت ويژه مشخص و بخشی هنوز ويژه نشده ... آفريدم ..."
اين بخش سوره 22 (حج) آيه 5 به نظر ميرسد اشاره به اين نکته دارد
که در اين مرحله جنينی بخشی از بافت ها (برای کاری ويژه) اختصاص داده شده و بخشی از بافت ها هنوز (کارشان) اختصاصی نشده است. 5
برای نمونه هنگامی که استخوان های غضروفی تازه مشخص شناخته ميشوند،  بافت پيوندی (مزن کايم) دور آ ن استخوان های غضروفی هنوز مشخص نشده است.
بعدها اين بافت به صورت مشخص ماهيچه ها و زرپی ها و ليگامنت ها آشکار ميگردند.
" ... ما مقرر ميداريم هر که را خواسته باشيم تا مدتی معين در رحم بماند ..."
اين بخش از سوره 22 (حج) آيه 5 به نظر ميرسد اشاره به اين معنا دارد که خدا تعيين ميفرمايد
کدامين جنين ها تا زمان مقرر در رحم بمانند.
دانش پزشکی ميداند که بسيار جنين ها در اولين ماه جنينی ميافتند و فقط در حدود 30 در صد از تخم های جفت شده،  (زايگوت) ها تا پايان رشد جنينی و تولد زنده ميمانند.
در معنای اين آيه نيز تفسير شده که خدا مقرر ميفرمايد که جنين پسر يا دختر بشود.
تفسير و برداشت معنای دقيق و حقيقی آيه های قرآن در مورد رشد انسان در مراحل جنينی، در قرن 7 ميلادی (زمان وحی قران) به علت محدود بودن دانش انسانی آن زمان،  ممکن نبوده است و حتی صد سال پس از آن نيز امکان فهم دقيق آن وجود نداشت.
امروزه ما ميتوانيم اين آيات را خوب بفهميم چون دانش جنين شناسی امروز، اين فهم نوين را برايمان ممکن ميسازد.  بدون ترديد در قرآن آيه های ديگری مربوط به رشد انسان وجود دارد که با پيشرفت های علمی آينده بهتر درک خواهند شد.

- پانوشت:
1- نويسنده اين مقاله کتاب قطوری درباره جنين شناسی انسان نوشته که در دانشگاه های پزشکی آمريکا  و ديگر کشورهای دنيا، تدريس ميشود و علاقه فراوانی به تاريخ جنين شناسی دارد.
2- هشت سال پس از نزول قرآن (مترجم)
3- که در زير ميکروسکوپ مانند قطره ای است گرد با جدار. (مترجم)
4- معنای ديگر علق يا علقه: زالوچه در حال آويزان (در رحم) ميباشد. (مترجم)
5- که امروزه ما به عنوان بافت ويژه نشده (استم سلز) ميشناسيم. (مترجم)

0 نظرات:

ارسال یک نظر