آیا مولود بخوانیم؟

 

آیا مولود بخوانیم؟

مؤلف: ابوماجده

تقريظ مولوي طه عبدالقدوس روديني

إنَّ الْمحمْدَ للهِ نَحْمَدُهُ وَ نَسْتَعينُهُ وَ نَسْتَغْفِرُهُ وَ نَسْتَهْدَيهِ وَ نَعُوذُ بِاللهِ مِنْ شُروُر أَنْفُسِنا وَ مِنْ سَيَئاتِ أَعْمَالِنا مَنْ يَهْدِهِ اللهُ فَلا مُضِلَّ لَهُ و مَنْ يُظْلِلْ فَلا هادِيَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أن لاإله إلاَّ اللهُ وَحّدهُ لَا شَريكَ لَهُ وَ اَشْهَدُ أنَّ مُحَمّد ( صَلّي الله عليهِ وَسَلّمَ عَبْدُهُ وَ رَسولَهُ قائد الغُرّالمحجلين و علي آله و اصحابه الذين حملوا رأية الجهاد في ربوع العالمين و من تبعهم باحسان الي يوم الدين .

و امّا بعد :

رساله ي پرمحتواي برادر بزرگوار و ارزشمندم جناب آقاي ابوماجده كه از جوانان غيور و متدين به دين مبين اسلام و متمسك به سنتهاي نبي كريم صلوات الله و سلامه عليه را مورد مطالعه  و بررسي قرار دادم كه انصافاً ايشان در مقدمه و همچنين در ترجمه حق مطلب را ادا كرده و براي عزيزاني كه به دنبال حقيقت بوده و شريعت را مي خواهند تبعيت و پيروي كنند چراغي روشن فرا روي آنها قرار داده ، حال اگر عزيزي از روي تعصب خشك و كوركورانه جاهلي تبعيت مي كند و  نمي خواهد حق را كه اظهر من الشمس است بپذيرد اين بيت را به او مي گوئيم كه :

اگر شب پره چشم نبيند          چشمه ي آفتاب را چه ضرر

و در پايان آرزوي موفقيت روزافزون براي برادر عزيزم و همه ي جوانان غيور مي نمايم و از خدا مي خواهم چشمان ما را بر حقيقت باز كند و گوشهايمان را بر آن شنوا گرداند و زبان مان را بر آن گويا و ناطق بفرمايد و قلوب همه ما را بر ايمان ثابت نگه داشته و قدمهايمان را استوار بدارد . آمين يا رب العالمين .

خادم العلم و الدين

م/ طه

بسم الله الرحمن الرحيم

سلام و درود خداوند متعال بر رسول گرامي و سلام بر اصحاب گرانقدر آن سرور عالم

حضرت محمّد صلي الله عليه و سلم در سن چهل سالگي از طرف خداوند متعال به پيامبري مبعوث گرديد ، و دعوت رسالت را از قوم خود آغاز كرد ، پس از آن دين مبين اسلام را به مردم تشريح و ابلاغ نمود ، كه خداوند را به يگانگي بپرستند و هيچ شريكي براي او قائل نشوند . و حدود 13 سال مردم را به يكتا پرستي  فرا خواند ، سپس آزار و اذيّت از سوي مشركان و بت پرستان مكّه شديد و شديدتر شد ، و فرمان هجرت از سوي خداوند متعال رسيد تا با همراهي ابوبكر صديق رضي الله عنه كه يار غار بود آهنگ مدينه را كردند و قريب 23 سال ، تمامي آنچه در مكّه و مدينه از طرف خداوند متعال به او نازل گشته بود ، بدون هيچ كم و كاستي به مردم ابلاغ و رسالتش را با دين اسلام به كمال رساند :خداوند متعال چه نيكو در قرآن كريم مي فرمايد : (اَلْيَوْمَ أكَمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيْتُ لَكُمْ الْإِسَلامَ دِيناً . مائده 3 ) « امروز من دينتان را كامل نمودم و نعمتم را (كه دين اسلام است )به پايان بردم و اسلام را بعنوان دين كامل پذيرا شدم . » اين آيه در رابطه با كامل شدن دين و شريعت اسلامي نازل شده و گوياي آن است ، حضرت رسول گرامي صلى الله عليه وآله وسلم تمامي آنچه را گفتني بود در مدت رسالت ده سال در مدينه به تربيت چندين هزار صحابه ، مجاهد، مهاجر و انصار پرداختند ، هر آنچه لازم بود از طرف خداوند متعال به بيان آن كوتاهي نكرده و به اندازة تار مويي جا نمانده كه نگفته باشد و به ياران خود آموخت ، آنان نيز بوسيله تابعين و تبع تابعين و كساني ديگر تا حاضرين رساندند خداوند از آنان خشنود باشد .

امّا وظيفه ما در مقابل دين و شريعت اسلامي چيست؟ آنچه لازمة دين است از سنت رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم بر جا مانده است كه در كتب صحاح سته ( شش كتاب حديث كه تو سط محدثين بزرگواري نگاشته شده ومورد قبول اهل سنت و جماعت نيزمي باشد ) و مسند و ديگر كتب برجا مانده از شريعت اسلامي تبيين شده است و ما بدون هيچ عذري بايد پذيرا باشيم .

و خداوند متعال در خصوص حفظ قرآن از هر گونه تحريف و تبديل در كلام زيبا چنين  مي فرمايد : ( إِنَا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكَرَ وَ إِنَا لَهُ لَحَافِظُون . سورة حجر / 9 ) « همانا ما قرآن را نازل كرديم و خود نگهبان آنيم.»

قرآن شريف كلام خداوند متعال است كه توسط رسول اكرم صلي الله عليه و سلم بيان گريده زبان رسول زبان قرآن است و كلام رسول كلام خداوند است ( وَ مَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَي . إِنْ هُوَ إِلَّا وَ حيٌ يُوحَي . سورة نجم / 5و4 ) و باز خداوند متعال درمورد پيروي از سنت رسول گرامي خود چنين مي فرمايد :

( وَ مَا أَتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوه وَ مَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا . سورة حشر /7 )  « هر آنچه پيامبر براي شما آورده است بگيريد و از آنچه شما را نهي فرموده باز ايستيد » .

و باز خداوند متعال در خصوص بازگشت به دو منبع شريعت اسلامي كه آن قرآن و سنت  ( حديث ) مي باشد اينگونه بيان مي كند و مي فرمايد : ( فان تنازعتم في شيءٍ فردّوه إِلي الله و الرّسول ان كنتم تومنون بالله و اليوم الاخر . سورة نساء / 59 )

« اگر در چيزي اختلاف كرديد پس آنرا به خدا و رسول باز گردانيد ( يعني قرآن و سنت پيامبر ) اگر به خدا و روز آخرت ايمان داريد » .

پس معلوم مي گردد ، تمامي فعل و افعال ما در عبادت بايد مطابق با طريقه رسول الله صلي الله عليه و سلم باشد و هيچ عبادتي در درگاه خداوند متعال مقبول نيست مگر به اطاعت و طريقه رسول او .

خداوند متعال در قرآن كريم مي فرمايد : ( قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبّونَ اللهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللهُ وَ يَغْفِرْلَكُمْ ذُنُوبَكُمْ و اللهُ غفوُرُ رَّحيم . سورة آل عمران /31) بگو ( اي محمّد ) اگر خدا را دوست داريد از من پيروي كنيد تا خدا نيز شما را دوست داشته باشد و گناهانتان را بيامرزد ، خداوند آمرزندة مهربان است ) حَتَّي خداوند در قرآن كريم محبت و دوستي نسبت به خودش را مستلزم اطاعت از سنّت و طريقه رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم مي داند . و باز خداوند متعال در خصوص اطاعت از رسول گرامي صلى الله عليه وآله وسلم چنين مي فرمايد : ( مَن يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللهَ . سورة نساء /80 )

« هركس از رسول اطاعت كند همانا از خداوند اطاعت كرده است » و باز روشن گرديد بدون اطاعت از رسول اكرم صلى الله عليه وآله وسلم هيچ عبادتي در درگاه خداوند متعال مقبول نيست .

بدان : اصول استنباط شريعت اسلامي سه چيز است ؟ كتاب الله ، سنّت و اجماع.

حال كساني آمده اند مولود خواني ( جشن روز تولد پيامبر ) را جزء عبادت و حتي بالاتر از آن قرار مي دهند و توجه به حديث رسول اكرم صلى الله عليه وآله وسلم ندارند كه  مي فرمايد :

« من احدث في اَمْرُنَا هذا ما ليس منه فهورد » ( متفق عليه ( امام بخاري و مسلم ) يعني هر كسي بغير از دستورات ما چيزي ابداع كند آن چيز مردود است و قابل قبول نيست ) .

و باز در جايي ديگر مي فرمايد : « إِنَّ كَذِ‌باً عَلَيَّ لَيْسَ كَكَذِبٍ عَلَي أَحَدٍ ، مَنْ كَذَبَ عَليَّ مُتَعَمِّداً فَلَيَتَّبوأْمَقْعَدَهُ مِن النَّارِ » حديث متفق عليه است يعني : نسبت دادن سخن دروغ به من مانند نسبت دادن دروغ به هيچ كس ديگر نيست ، هر كس سخن دروغي را به من نسبت دهد ، جايش را در دوزخ آماده نمايد .»

اما در رابطه با مولود خواني بعد از مطالعه قرآن و سنت پيامبر ، تاريخ اسلامي را مورد بررسي قرار مي دهيم تا صحّت و ماهيّت آن معلوم و مشخص گردد ، براي مولود خواني دليلي در قرآن و احاديث نبوي نديدم ، و حتي در گفتار صحابه و از سلف صالح سند و دليل براي ما وجود ندارد ، اگر چنين چيزي بود صحابه كرام و يا تابعين يا علماي سلف صالح از ما تشنه تر و پيش قدم تر بودند و آن كار را انجام مي دادند ؛ بنابراين هركس چيزي را پديد آورد اعم از قول يا فعل و آن را وسيله تقرب بخدا بداند ، از نزد خود شريعتي ساخته است ، مولود خواني نيز چنين است .

بعضي ها آمده اند بدور از شريعت اسلامي و عده اي از عوام الناس در بين مردم بخاطر سودجويي و كسب درآمد و يا نام مسلك آن را ابداع كرده اند و بصورت عبادت در آورده اند كه هيچ پايه و اساس شرعي ندارد . در اين مقاله تولد و رحلت رسول گرامي از منابع معتبر تاريخ اسلامي استخراج گرديد ، تا براي عموم مردم روشن گردد و خود آنان قضاوت نموده و راه خود را باز شناسند تا از مسير اصلي (راه مستقيم ) دور نگردند.

اما : در مقام و منزلت رسول گرامي به مدح ، ياوه سرايي و بلند پروازي نبايد بپردازيم ، و پيامبر گراميمان را آنطور كه قرآن توصيف و بيان نموده است و مي گويد:( و إِنَّكَ لَعَلَي خُلُقٍ عَظِيمٍ . سورة قلم /4 ) به مردم بازشناسانيم و تعريف و تمجيد رسول گرامي را آن طور كه شايسته است تمجيد نمائيم ، نبايد به غلّو و يا تا حد  ( نعوذ بالله ) مقام خداوند بالا ببريم اين كار درستي نيست . و رسول الله صلي الله عليه وسلم بارها از مدح و غلّو امت خود را منع و نهي كرده و مي فرمايد : « لاتُطْرُوْني كَما أَطْرتِ النِّصاري اِبْنَ مَرْيَمَ ، إِنَّما أنا عَبْدُهُ ، فَقُولُوا : عَبْداللهِ وَ رَسُوْلُهُ » صحيح البخاري يعني : پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم فرمودند : مرا در مدح كردن از حد نگذرانيدكما اينكه مسيحيان در حق حضرت عيسي بن مريم زياده از حد مدح كردند ، بدرستيكه من بندة خدا هستم پس بگوئيد  (محمد) بندة خدا و پيامبرش است .

و باز رسول اكرم صلى الله عليه وآله وسلم مي فرمايد : ( إِيَّاكُم وَ الغُلوَّ فإِنَّما أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبَلَكُم الغُلُوُّ . سنن نسائي ) . پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم فرمودند : « بپرهيزيد از غلوگرايي ( اغراق كردن ) همانا بيش از حد مدح گويي مردمان قبل از شما را به هلاكت انداخت » .

و باز در جايي ديگر مي فرمايد : هَلَكَ المُتَنَطّعَوُن . قالها ثلاثا » امام مسلم ، أبوداود ، مسنداحمد ) يعني پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم فرموند : هلاك شدند متجاوزين از حد ( در مدح ، تمجيد و تعريف نمودن ) 3 بار آن كلمه را تكرار فرمودند . ولي اينطور كه بصورت دسته جمعي يا با يك مُشت شعر و قصيده در مدح او مي سرايند همه آنها مغاير با اصول شريعت اسلامي است ، اين گونه گزافه گويي و مدح اغراق آميز بدور از شريعت است .

خلاصه كلام اينكه از رسول اكرم صلي الله عليه وسلم اطاعت كنيم ، آنچه او آورده و امر به آن نموده  و توصيه در حق ديگران كرده است عمل كنيم ، و مردم را به آوارگي نيندازيم و دچار دودلي قرار ندهيم و در آخر نگاهي كوتاه داريم به تولد و رحلت او آنچه از زبان و تاريخ اسلامي استخراج گرديده است .

ابوماجده

20/1/83

 

ميلاد رسول خدا از زبان تاريخ اسلامي 

 واقدي در طبقات خود تولد رسول خدا را چنين بيان مي كند : رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم روز دوشنبه دهم ربيع الاول متولد شده است و همچنين محمدبن عمر ( واقدي ) مي گويد ابومعشر نُجيْع مدني مي گفته است پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم روز دوشنبه دوم ربيع الاول متولد شده   است ، سعيد بن جبير ، از ابن عباس نقل مي كرد كه مي گفت پيامبر در عام الفيل متولد شده است1.

 امّا صاحب كتاب بزرگ تاريخ كبير ، طبري اشاره اي راجع به ولادت رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم نكرده و حتي سخني به ميان نياورده است ، بيشترين بيان آن مربوط به اصل و نسب پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم بوده است2.

 پرفسور علامه شوشتري در كتاب خود ، سال ميلاد رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم را (570 ميلادي) در ماه ربيع الاول گيتي را بوجود مسعود خود منور فرمود3 ، اشاره كرده است .

 صاحب كتاب طبقات ناصري يا همان تاريخ ايران و اسلام مي گويند « ولادت مصطفي صلي الله عليه و سلم ، روز دوشنبه بود ، دوازده روز گذشته بود از ماه ربيع الاول ، دو ماه گذشته بود از سال فيل ، در عرب عام الفيل خوانند4. » 

 صاحب تاريخ كامل ، ابن اثير در ولادت پيامبر خدا صلي الله عليه و سلم گفته : « در عام الفيل كه در آن سال ابرهه و اصحاب الفيل به مكه روي داد به جهان آمد » پيامبر خدا صلى الله عليه وآله وسلم در روز دوشنبه شب از ربيع الاول گذشته به جهان آمد و در خانه اي زاده شد كه معروف به خانه ابن يوسف بود و باز دربارة تاريخ ولادت پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم برخي نيز گفته اند ده شب از ربيع الاول گذشته بود به جهان آمد برخي گفته اند دوشب از اين ماه گذشته بود5.

 دكتر ابراهيم حسن در كتاب تاريخ سياسي اسلام در مورد ولادت آن بزرگوار و سرور دو جهان مي گويد : « محمد صلى الله عليه وآله وسلم در نهم ربيع الاول در سال معروف به عام الفيل ( 20 آوريل571 ميلادي ) تولد يافت6.

 حضرت مولانا سيدابوالحسن ندوي ولادت آن حضرت رسول اكرم صلى الله عليه وآله وسلم روز دوازدهم ربيع الاول ،  عام الفيل (570م ) چشم به جهان گشود ، اين روز خجسته ترين روز تاريخ بشريت است ، روايت معروف همين است اما تحقيق دانشمند معروف فلكيات محمود پاشا مصري اين است كه تولد آن حضرت صلى الله عليه وآله وسلم دوشنبه 9 ربيع الاول عام الفيل برابر با 20 آوريل (571م ) است7.

 صاحب تاريخ حبيب السير اينگونه روايت مي كند : « به روايت جمعي كثير از اهل سير و مورخان در هفدهم ماه مبارك رمضان بعثت آنحضرت واقع شد و مذهب طايفه اي از اهل حديث و تاريخ آنست كه ابتداء نزول وحي در ماه ربيع الاول سال چهل و يكم از ولادت آنحضرت در سيم يا هشتم شهر مذكور صورت وقوع پذيرفت1 . امّا روز دوشنبه را ابوبكر احمد بن حسين بيهقي در دلايل النبوه درمورد تولد رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم چنين مي نگارد از ابوقتاده روايت است كه عربي نظرية پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم را در مورد روزه روز دوشنبه پرسيد ، فرمود روزي است كه متولد شده ام و در همان روز قرآن هم بر من نازل شده است . اين روايت به چند طريق با همين الفاظ از ابوقتاده نقل شده و مسلم بن حجاج هم آنرا در صحيح خود آورده است و از ابن عباس هم روايت شده است كه مي گفت پيامبر شما صلي الله وسلم روز دوشنبه متولد شد2. حال روز دوشنبه كدام دوشنبه است .

وفات آن سرور عالم

 امّا واقدي راجع به وفات سرور دو عالم از محمد بن قَيْس نقل مي كند كه پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم روز چهارشنبه  يازده شب مانده از ماه صفر از سال يازدهم بيمار شد و بيماري آن حضرت سيزده شب بوده و روز دوشنبه دوم ماه ربيع الاول از سال يازدهم رحلت فرموده است . محمد بن عمر ( واقدي ) رحلت رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم را بصورت هاي مختلف از حضرت علي رضي الله عنه و او از جدش و از ام المومنين عايشه رضي الله عنها نقل مي كند كه پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم روز دوشنبه دوازدهم ربيع الاول رحلت فرموده است و روز سه شنبه دفن شده است. ولي در مورد تاريخ آن روز اختلاف نيست3 ، ولي در ميان اهل حديث اختلاف است كه كدام دوشنبه بوده است .

 صاحب كتاب كبير طبري به قول واقدي گويد : « پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم به روز دوشنبه دوازدهم ماه ربيع الاول درگذشت و نيمروز روز بعد كه روز سه شنبه بود ، هنگام زوال خورشيد ، به خاك(سپردند) رفت4.                       

عمره دختر عبدالرحمن گويد : « ازحضرت عايشه ام المومنين رضي الله عنها  شنيدم كه پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم شب چهارشنبه به خاك (سپردند ) رفت و ما ندانستيم تا وقتي كه صداي بيلها را شنيديم5.

 در كتاب طبرسي در ترجمه اعلام الوري چاپ الاسلاميه ، بدون تاريخ ، بيست و هشتم صفر ثبت كرده است6 .

 و امّا صاحب كتاب خاتم النبييّن اين طور بيان مي كند : « آنحضرت بر حضرت فاطمه (رضي الله عنها ) نگاه كرد و فرمود « لَيْسَ عَلي اَبيْكِ كَرْبٌ بعد الْيَوم » يعني پس از عصر امروز بر پدرت رنجي نخواهد بود » عصر آن روز كه 28 صفر يا هشتم ، يا دهم ، يا دوازدهم ربيع الاول بود براي هميشگي وبه بهشت برين انتقال فرمود1.

 صاحب كتاب بزرگ طبقات ناصري رحلت رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم اين گونه بيان مي كند : چون سال يازدهم در آمد ، در آخر ماه صفر ، زحمت و مرض بر ذات مبارك او استيلا يافت ، و دوازده روز رنجور بود ، روز دوشنبه دوازدهم ماه ربيع الاول سنه احدي عشره(سال يازدهم) وقت چاشت از دار فنا ، بدار بقا رحلت فرمود2.

 ابن اثير در كتاب كامل خود وفات آن حضرت را اين گونه نقل   مي نمايد : « وفات آن حضرت روز دوشنبه دوازدهم ماه ربيع الاول وقت ظهر ( نصف النهار ) بود گفته شده دو روز مانده از ربيع الاول  نيم روز دوشنبه وفات يافت3.

 دكتر حسن ابراهيم حسن مؤلف كتاب تاريخ سياسي اسلام روز وفات آن حضرت را چنين مي نويسد : « پيغمبر روز دوشنبه 13 ربيع الاول سال دهم هجرت به رحمت خدا پيوست4 .

 مولانا سيدابوالحسن ندوي صاحب كتاب نبي رحمت اين چنين سخن مي گويد : « حادثه وفات ، روز دوشنبه دوازدهم ربيع الاول سال يازدهم هجرت بعد از زوال آفتاب پيش آمد آن هنگام سن آن حضرت صلى الله عليه وآله وسلم شصت و سه سال بود . به راستي آن روز ، تاريك ترين وحشتناك ترين روز براي مسلمانان و مصيبت بزرگي بر جهان بشريت بود همچنان كه روز ميلادش با سعادت ترين روزي بود كه خورشيد در آن روزطلوع كرده بود5.

 در تاريخ حبيب السير توضيحات وسيعي راجع به وفات آن حضرت بيان داشته كه به شرح ذيل مي آوريم :

ايّام بيماري احمد مختار صلي الله عليه و آله الاخيار چهار روز بوده و دوازده روز و ده روز نيز گفته اند ، اگر چه علماء فن حديث و تاريخ متفق اند كه وفات سرخيل مكنونات روز دوشنبه واقع بوده اما در اين معني اختلاف نموده اند كه آنروز داخل ايام اواخر بوده يا در سلك ايام ربيع الاول انتظام داشته و جمعي كه آن دوشنبه را از جمله ايام ربيع الاول شمارند باز خلاف كرده اند كه آن روز چند روز از شهر مذكور گذشته بوده روايت اشهر و اكثر آنكه دوازدهم بوده و برخي برآن رفته اند كه دوشنبه دوم ماه مذكور آن مصيبت روي نموده و مذهب ابن جوزي آنكه روز غرة ربيع الاول بوده و در كشف الغمه مسطور است كه محمد بن اسحق را عقيده آنست كه واقعه هايله حضرت خير البريه عليه السلام و التحيه در دوازدهم ربيع الاول سمت وقوع پذيرفته و اين اعتقاد از روي تحقيق خلاف واقع است زيرا كه ممهور علماء كتاب و سنت بر اين معني اتفاق دارند كه روز عرفه ذي الحجه حجة گذشته كه آنحضرت جهت مناسك حج در عرفات تشريف داشت جمعه بود و برين تقدير لازم مي آيد كه غرة محرم الحرام نيز جمعه باشد يا شنبه پس اگر فرض كنيم كه اول محرم جمعه بوده اول روز صفر شنبه بوده باشد يا يكشنبه و اگر اول صفر يكشنبه يا دوشنبه بود سپس غره ربيع الاول دوشنبه باشد يا سه شنبه و اگر اول صفر دوشنبه بود سپس غرة ربيع الاول سه شنبه باشد ، چهارشنبه و بنابراين مقدمه از روي حساب نمي تواند بود كه روز دوشنبه دوازدهم ربيع الاول بوده باشد و شيخ شمس الدين محمد جزري در تصحيح المصابيح و حضرت مخدومي جمال الاسلامي در روضه الاحباب در مقام جواب اشكال مرقوم اقلام بلاغت مآب گردانيده اند كه احتمال دارد كه سكنه مكه و مدينه در ديدن هلال ذي حجه حجة مذكوره به سبب اختلاف مطالع يا بعضي ديگر از موانع مختلف فيه بوده باشد و وقوف در عرفات بنابر روايت اهل مكه بوده باشد و حضرت رسالت مآب و اصحاب چون به مدينه مراجعت نموده باشد بناء تاريخ را به رؤيت مدينان نهاده باشند و هر يك از شهور ذي الحجه و محرم و صفر سي روز آمده باشد . و برين تقدير غرة ربيع الاول پنجشنبه خواهد بود و دوازدهم دوشنبه اما دفن حضرت رسول صلي الله عليه وسلم باتفاق اهل سير شب چهارشنبه واقع شد ، نيمه شب يا سحر چنانچه از صياق كلام گذشته بوضوح مي پيوندد1.

پايان بخش بررسي تاريخ اسلامي با تاريخ ديگري به اتمام مي رسانيم :

 صاحب تاريخ پيامبر اسلام دكتر محمد آيتي نظر ديگري را دارد : دكتر آيتي دوازدهم ربيع الاول را ( روز ) ورود رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم به مدينه ( مي داند ) . رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم روز دوشنبه دوازدهم ربيع الاول ، نزديك ظهر وارد مَحُلّة «قبا» ي مدينه شد . عبدالّرحمان بن عُوَيثم بن ساعده مي گويد : مرداني از قوم من كه همه از اصحاب رسول خدا بودند ، ( نيز )چنين گفتند : كه چون از حركت رسول خدا از مكّه خبر يافتيم1» ( خبر ورود پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم به مدينه را مي گويند ) .

با استناد به تاريخ اسلامي نمي توان گفت رسول اكرم صلى الله عليه وآله وسلم در فلان روز يا فلان تاريخ متولد و يا رحلت نموده است چون اختلاف زيادي در سند آن داريم ، پس نمي توان روز بخصوصي را جشن بگيريم چون روز تولد روز رحلت هم است .

حالا بعد از پايان بخش مطالب گذشته ، بخوانيد به مطالب بعد از اين كه در پيش روي داريد بنگريد به دلايل مبتدعين و جواب ما با دلايل از قرآن ، سنت و سلف صالح . ( ترجمه رساله هل نحتفل ) .

سعي بر اين شده كه در ترجمه خيانت نگردد و مقصد و مراد مولف بيان گردد و ما توفيقي الا با لله عليه توكلت واليه انيب و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمين.

 

به نام خداوند بخشنده مهربان

حمد و سپاس برالله است ماوي را ستايش مي كنيم و از او كمك مي طلبيم و آمرزش گناهانمان را از او ميخواهيم ، و از شر خودمان و كارهاي بدمان به او پناه مي بريم .

هر كه را كه الله هدايت كرد كسي نميتواند او را گمراه كند ، و هر كه را كه وي گمراه كرد هيچكس نميتواند هدايتش كند . گواهي ميدهم كه هيچ معبود بحقي جز الله نيست ، خدايي است بي همتا كه هيچ شريكي ندارد و گواهي ميدهم كه محمد صلى الله عليه وآله وسلم بنده و فرستاده اوست خداوند به وي و اهل بيتش و اصحابش به همگي آنها درود فرستد و سلامتي و رحمت فراواني را به آنها عنايت فرمايد :

پس از حمد و ستايش :

از مهمترين مسائلي كه بر يك مسلمان لازم است ، اين است كه ايمان و باور قطعي به اين داشته باشد كه محمد مصطفي صلى الله عليه وآله وسلم پيامبر ما بوده و خداوند متعال اين دين مبين اسلام را با مبعوث گردانيدن وي كامل نموده است ، و با فرستادن ايشان بر ما نعمتش را به انجام رسانيده و اينكه بر مردم جايي براي اضافه نمودن و يا كم كردن در دينش پس از رحلت آن بزرگوار نگذاشته است . خداوند مي فرمايد: 

( اليوم أكملت لكم دينكم و أتممت عليكم نعمتي و رضيت لكم الإسلام ديناً ) ( مائده . آيه 3 ) « امروز من دينتان را كامل نمودم و نعمتم را(كه دين اسلام است ) به پايان بردم و دين اسلام را بعنوان دين كامل پذيرا شدم ».

پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم مي فرمايد : « تركتكم علي البيضاء ليلها كنهارها لا يزيغ عنها بعدي إلا هالك » من بين شما چيزي باقي گذاشتم كه بقدري روشن و شفاف است كه شبش به روشني روز است پس از من كسي جز گمراه از آن نمي لغزد : حديث صحيحي است كه ابن ماجه آن را روايت كرده لذا بر هر مؤمن و مسلماني كه بدنبال رهايي و نجات از جهنم است و راهكارهاي آنرا جستجو مي كند لازم و ضروري است كه تكاليف خود و عباداتي كه انجام مي دهد را طبق شريعت الله و  بر زبان رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم بسنجد حاضر نباشد و نه براي ديگران ( هر كسي كه ميخواهد باشد ) در دين خداوند شريعت گذاري كند و يا اينكه آنچه را كه خداوند اذن و اجازه نداده در آن از عقل و هوي و هوسش استحسان و نيكخواهي كند .

پس هر شخص حقجويي كه دوستدار سنت پيامبر است ، كاري مانند جشن و شادي و يا مناسبتي و يا عبادتي را انجام نمي دهد مگر از راهي كه خداوند بدان اجازه داده و خصوصاً زمانيكه به قصد عبادت و خيرخواهي است. و از اينجاست كه منظور علما را كه مي فرمايند  « عبادات توقيفي است » مي فهميم و مي دانيم كه جايي براي تعقل در شريعت يا خوب و يا بد بودن آن از راه عقل بسنجيم . و اگر دليلي بر اين گفته مان مي خواهيد در اين مقاله نمي گنجد ولي به صورت مثال چند تايي را مي آوريم . از جمله دلايلمان بر مطلب فوق گفتار خداوند متعال است كه مي فرمايد ( و ما اختلفتم فيه من شيء فحكمه الي الله) ( سورة شوري آيه 10 )  « و هر چند را كه در آن اختلاف داشتيد پس حكمش از جانب الله است »  .

و خداوند مي فرمايد ( قل إن كنتم تحبون الله فاتبعوني يحببكم الله و يغفر لكم ذنوبكم ) ( آل عمران : آيه 31 ) بگو ( اي محمد ) اگر شما خدا را دوست داريد پس پيرو من شويد تا خداوند شما را دوست بدارد و گناهانتان را بيامرزد . »

و گفتار پيامبر است ( من أحدث في أمرنا هذا ما ليس منه فهو ردّ ) « هر كه در دين ما آنچه را كه در آن نيست بياورد آن چيز مردود است »« متفق عليه » .

و گفتار پيامبر است : « واياكم و محدثات الامور فإن كل محدثه بدعه و كل بدعه ضلاله » از حوادث و عادات و آداب و رسوم جديد دور باشيد كه هر پديده نوي بدعت است و هر بدعت نيز گمراهي است « حديث صحيح است ابو داود و ابن ماجه روايت نموده » و از خوانندة محترم مي خواهم كه اين عبارت ظريف شرعي را كه از شخصي كه از روي هوي و هوس سخن نمي گويد بلكه گفته هايش وحي است از جانب خدا توجه كند كه  مي فرمايد : « هر پديدة جديدي بدعت ( در عبادت ) است و هر بدعتي گمراهي است و ناگفته نماند كه لفظ كل بمعني « هر » از الفاظ عموم است يعني به همه انواع بدعت بدون استثناء شامل ميشود .

ابن مسعود رضي الله عنه مي گويد : «اتبعوا و لا تبتدعوا ، فقد كفيتم » اگر تابع سنت شويد و بدعت گذاري نكنيد كفايت مي كند .

برادر مسلمانم : اگر گفته هايم براي تو مورد قبول واقع شود و اين مفهوم عقيدتي را صادقانه پذيرفتي در اين صورت امكان سنجش هر گونه گفتار و يا كردار تعبدي ( عبادت گونه ) را با مقياس و ميزان سنت به تو دست مي دهد و مي تواني تشخيص دهي كه آيا اين گفتار و يا كردار شرعي است و يا نوآوري ؟ آيا سنت و كردار پيامبر است و يا بدعت ؟ به عنوان مثال بايد بگوئيم كه : جشن گرفتن سالروز تولد پيامبر گرامي صلى الله عليه وآله وسلم  پيامبري كه سرور و سالار ما و پيشوا و رهبر ماست به سوي راه راست خداوند و خاتم پيامبران و سرور رسولان است ، پيامبري كه رهبر رو سفيدان روز قيامت و برانگيخته به عنوان امام و رحمت جهانيان است آيا كاري شرعي است و يا بدعي ؟ در اين باره با انصاف و عدل و بدور از هر گونه هوي نفس و تكاليف بشري بحث و بررسي ميكنيم و آنرا با مقياس و معيار شرع مقدس اسلام سنجيده و در برابر كتاب خداوند متعال قرار مي دهيم و با سنت  پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم كه مي فرمايد : « أن أحسن الحديث كتاب الله و خير الهدي هدي محمد صلي الله عليه وسلم و شر الامور محدثاتها و كل محدثه بدعه و كل بدعه ضلاله » « بهترين گفتار كتاب پروردگار  است و بهترين راه  راه محمد صلى الله عليه وآله وسلم است و بدترين كارها جديدترين آنهاست ( درعبادت ) و هر نوآوري بدعت است و هر بدعت گمراهي است » . محك مي زنيم ( در واقع سنگ محك ما مسلمانان در همه امور همان كلام الله و سنت رسول الله است ) پيامبري كه ما را با اخبار صادقش به چنگ زدن به راه بهترين انسانها و پاكترين آنها توصيه مي كند . هنگاميكه  مي فرمايد : « خير الناس قرني ثم الذين يلونهم ثم الذين يلونهم » بهترين انسانها افرادي هستند كه با من معاصرند ( صحابه ) پس كساني كه با آنها معاصرند ( تابعين ) متفق عليه . از خداوند متعال مسئلت دارم كه بر ما راه حق را نشان داده و بهره وري آنرا نصيب ما گرداند و راه باطل را نيز نشان داده و دوري جستن از آن راه را نيز آسان گرداند .

پيدايش جشن سالروز تولد پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم

حافظ ابن كثير در كتاب البدايه و النهايه جلد 11 ص 172 مي نويسد : كه دولت فاطمي كه از بردگان به قدرت رسيده و به عبيدالله بن ميحون قداح يهودي منتسب مي باشند و در سالهاي 357 ه  567 ه در مصر حكومت مي راندند . و در روزهاي متعددي جشنهايي را با مناسبت هاي مختلف بر پا مي كردند ، كه از جمله آن جشنها جشن سالروز تولد پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم بود كه اين مطلب را شيخ مقريزي در كتاب المواعظ والاعتبار جلد 1 ص 490 و شيخ محمد بخيت المطيمي مفتي سرزمين مصر در كتاب « احسن الكلام فيما يتعلق بالسنه و البدعه من الاحكام » ص 44  45 تأييد مي كند . كه شيخ علي محفوظ در كتاب نفيس خود « الابداع في مضارالابتداع ص 251 » و ديگران با اين حكم موافق بوده اند .

بنابراين نخستين كساني كه اين جشن را بر پا داشتند . همان بردگان زنديق رافضي نوادگان عبدالله بن سباي يهودي بوده اند ، و بعيد است كه آنها اين جشنها را بخاطر دوست داشتن پيامبر گرامي صلى الله عليه وآله وسلم گرفته باشند بلكه با هدف پنهان ديگري بر پا مي داشته اند .

حكم شرعي پيرامون جشن مولود خواني

از لابلاي نوشته هاي گذشته به اين نتيجه مي رسيم كه تمام نيكي و خير در پيروي از راه و روش سنت پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم است و در سده هاي ارزشمند ( طبق فرمايشات پيامبر ) است و اينكه هر كه دوست دارد با انواع عبادات خود را به خداوند نزديك گرداند كه در آنزمان وسده نبوده است عبادت آن شخص بر خود وي  بر گردانده مي شود و مردود مي باشد . كه اين شخص گناه آنرا متحمل خواهد شد ، هرچند كه در آن عبادت خلوص نيت داشته و تلاش و نيروي خود را صرف نمايد . پس با توجه به مطالب فوق ، خوانندة گرامي جشن سالروزتولد پيامبر گرامي مردود مي باشد اينك مطالب رافهرست وار بررسي مي نمائيم :    

1-جشن مولود خواني را نه پيامبرگرامي صلى الله عليه وآله وسلم و نه خلفاي راشدين و نه هيچكدام از  صحابه (رض) و نه تابعين در سده هاي برتر انجام نداده اند در حاليكه آنها نسبت به سنت و سيرة پيامبر داناترين و از لحاظ محبت و دوستي پيامبر كاملترين و از لحاظ پيروي از دستورات و شريعت محمدي متبع ترين افراد بوده اند و اگر چنانچه در مراسم جشن فايده اي مي ديدند از ما سبقت گرفته زودتر اقدام مي نمودند.

2-كمااينكه گذشت اولين افرادي كه به آن عمل نمودند ، همان فاطميون و زنديقي هاي قرن چهارم هجري بودند .

3-در اين نوع مراسم مشابهتي به مسيحيان است كه آنها ميلاد عيسي عليه السلام را جشن مي گيرند در حاليكه ما از تشابه و تقليد در اعياد و مراسم به مسيحيان منع و نهي شده ايم. (پيامبرصلى الله عليه وآله وسلمدر موارد مختلفي لفظ« خالفوا اليهود و النصاري» را تكرار فرموده اندكه يعني :با يهود و نصاري(مسيحيان) مخالفت نمايد شبيه نگرديد به آنان و همچنين فرموده اند: «من تشبه بقوم فهو منهم »كه هر كسي خود را شبيه گروهي سازد در آخرت با آنان شده از جمله آنان محسوب مي گردد).

4-از برپايي اينگونه مراسم و مانند آن اين مضمون به ذهن مي آيد كه خداوند سبحانه و تعالي براي امت محمدي دينش را كامل نگردانيده و پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم آنچه را كه لازم بوده به امت خود تبليغ نكرده و سده هاي با فضيلت و برتر نيز در امر تعظيم نمودن پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم و دوست داشتن ايشان و تقدير و تشكر كردن از ايشان آنچه را كه متأخرين انجام داده اند را نكرده اند و اين سخن را كسي جز كافر زنديق و از دين خداوند خارج شده  نمي گويد ، و اعتقاد نمي ورزد در حاليكه پيامبر گرامي اسلام صلى الله عليه وآله وسلم مي فرمايد : « مابعث الله من نبي إلاّ كان حقاً عليه أن يدل أمته علي خير ما يعلمه لهم » « هيچ پيامبري از سوي خدا مبعوث نشده مگر اينكه اين پيامبران مكلف بر هدايت نمودن امتشان به نيكي به آن اندازه كه براي آنها كافي مي دانند هستند » . امام مسلم در صحيح خود روايت فرموده .

و پيامبر ما صلى الله عليه وآله وسلم برترين پيامبران و خاتم و پايان دهندة آنها و كاملترين آنها از لحاظ پنددهي و تبليغ دينش است و اگر چنانچه مراسم جشن و مولودخواني جزو دين و شريعت مقدس اسلام محسوب مي شد ، پيامبر گرامي آنرا به امت خود بيان مينمود يا آنرا در قيد حيات خود انجام مي داد و يا صحابه كرام آنرا انجام  مي دادند . و هيچ كس نمي تواند بگويد كه پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم اين مراسم را از جهت فروتني و تواضع انجام نداده كه اين سخن نيز به ساحت مقدس ايشان طعن محسوب مي شود چرا كه اگر اينگونه بپنداريم بايد بگوييم كه پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم كار خيري را از امتش دريغ فرموده كه( قسم به آن ذاتي كه جانم در دست اوست) پيامبر اكرم از اينگونه حرفها دور است و مبّراست .

و اين سخن همچنان به صحابه كرام (رض) كه خداوند آنها را به پاكي ياد كرده و تزكيه نموده است . طعن و توهين است كه آنها اين مراسم را انجام نداده اند و در امر دين كوتاهي نموده اند ، و به اين امر مهم مبادرت نورزيده اند . حقاً كه چه مردان و شخصيت هاي بزرگي ! و چه پيروان با كرامتي ! حضرت خذيفه بن يمان (رض) مي فرمايد : « كل عباده لم يتعبدها أصحاب رسول الله صلي الله وسلم فلا تتعبدوها ، فإن الأول لم يدع للآخر مقالاً ، فاتقوا الله معشر القراء ، و خذوا طريق من كان قبلكم » « هر نوع عبادتي كه صحابه كرام (رض) آن را انجام نداده اند ، عبادت نگيريد ، چرا كه آن بزرگواران هيچ حرفي براي ديگران باقي نگذاشته اند ، پس خواننده گرامي تقواي خداوند را در پيش گير و راه و روش آن بزرگواران را در دست گير . »

5-شب زنده داري در اين شب دليل بر محبت و دوستي پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم نمي شود چه بسا افرادي را مشاهده  مي كنيد كه اين مراسم  و جشن ها را برپا مي دارند در حاليكه آنها دورترين افراد از راه و روش محمد  مصطفي صلى الله عليه وآله وسلم هستند . چقدر اشخاص فاسق و فاجر هستند كه آن شب را پاس مي دارند و شب زنده داري مي كنند . افراديكه ربا خوارند و نسبت به اداي نماز سست و تنبل هستند و سنتهاي ظاهر و باطن را ضايع مي كنند و به كارهاي ناروا و گناهكاري و ارتكاب جنايات و فواحش معروفند . و مهمترين دليل بر دوستي و محبت حقيقي ما نسبت به سرور و سالارمان محمد مصطفي صلى الله عليه وآله وسلم همان چيزي است كه خداوند متعال در قرآن كريم مي فرمايد :  « قل إن كنتم تحبون الله فاتبعوني يحببكم الله . . . » « بگو ( اي محمد ) اگر شما خداوند را دوست مي داريد پس پيروي از من كنيد تا خداوند شما را دوست بدارد » پيامبر گرامي صلى الله عليه وآله وسلم مي فرمايد :« كلكم يدخل الجنه إلاّ من أبي ، قالوا : و من يأبي يا رسول الله ؟ قال : من أطاعني دخل الجنه و من عصاني فقد أبي » « همة شما داخل بهشت مي شويد بجز كسانيكه سرپيچي مي كنند . اصحاب پرسيدند اي رسول خدا چه كسي سرپيچي                  مي كند ؟ پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم فرمود : هر كه از من اطاعت كند وارد بهشت مي شود و هركه از دستوراتم نافرماني كند آن شخص سرپيچي كرده است » . امام بخاري در صحيح البخاري روايت نموده است . پس دوستي و محبت صادقانة وي در پيروي از اوست و به راه و روش ظاهر و باطنش پايبند بودن است و به طريقة و سنت وي وارد شدن و در ظاهر و باطن به او اقتدا نمودن در گفتار و كردار در خلق و خوي . شاعر مي گويد : اگر در دوستي پيامبر راستگويي از وي اطاعت مي كردي چرا كه عاشق بر معشوق مطيع است .

6-با تمام اين اوصاف بيشتر علماي اسلامي سده هاي متأخره مفاسد و منكرات و رسوايهاي بزرگي را كه در مراسم مولود خواني صورت مي گرفت نگاشته اند ، بلكه هر آن شخصي كه در اينگونه مراسم ها شركت مي كردند و حضور داشتند بخود بر اينگونه مفاسد اعتراف مي كنند ، افرادي كه در اين مراسم شركت كرده اند ولي خداوند متعال بر آنها توفيق داده كه از اينگونه مراسم دوري بجويند و آنرا ترك نموده اند از افراد وعلماي معاصر ( قراين گواهي اين مطلب است ) نمونه اي از اين مفاسد به زبان آوردن برخي كلمات شركي و اغراق نمودن در مدح پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم و سرودن برخي شعرهاي حرام و مددخواهي و كمك خواستن از شخص پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم و اعتقاد داشتن بر اين كه پيامبر غيب مي داند . كمااينكه در قصيدة شيخ بوصيري كه از بانيان اين گونه مراسم   در مدح پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم آمده است :

 يا اكرم الخلق مالي من الوذبه         سواك عندحلول الحادث العمم

اي كريم ترين حلايق من كسي را كه به هنگام وقوع حوادث همگاني به وي پناه برم جز تو كسي را ندارم.

فان من جودك الدنيا و ضرّتها            ومن علومك علم اللوح و القلم

زيرا كه ازجود و سخاوت تو دنيا و هووي (آخرت) آن بوجود آمده  علم لوح المحفوظ ( علم غيب ) و علم دنيا همه را مي داني .

و در اينگونه مراسم و جشنها مرد و زن در هم مي آميزند و ساز و برگ و آلات موسيقي به كار   مي رود و شرابخواري و نگاه بد به نوجوانان و اغراق در مدح اولياي خداوند صورت ميگيرد و بسياري از منكرات به طوري كه به جهت تنوع در شهرهاي مختلف شمارش آن دشوار مي باشد حاصل مي گردد ، و حتي برخي آن را از شب قدر نيز با فضيلت تر دانسته اند و در اين شب به اندازه اي كه در شب قدر نكرده اند تلاش و كوشش نموده اند ، تا جايي كه وضعيت آنها به حدي رسيده كه تاركين مراسم مولودخواني را به كفر نسبت  داده اند .

7-روزي كه پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم در آن روز متولد شد مصادف است با روزي كه در آن روز وفات يافت كه روز دوازدهم ربيع الاول مي باشد  بنا بر مطالب كتابهاي زندگاني پيامبر  . پس بنابراين شادي در اين روز شايسته تر از سوگواري نخواهد بود و اگر چنانچه دين و امور شرعي به رأي و نظر بود ، ماتم و سوگواري در اين روز شايسته تر از مراسم عيد و جشن بود .

شبه افكني و جواب آن

كسانيكه مراسم مولودخواني را جائز مي دانند ( شبه افكني مي كنند ) و دلايلي ذكر مي كنند كه مهمترين آنها عبارتند از :

1-آية قرآن ( قل بفضل الله و برحمته فبذلك فليفرحوا هو خيرٌ مما يجمعون ) ( آل عمران : آيه 31 ) بگو ( اي محمد ) به فضل و بخشش و رحمت خداوند و به آن سرخوش باشند كه اين كار از آنچه كه جمع مي كنند بهتر است . ( آل عمران : آيه 31 ) پس خداوند به ما دستور مي دهد كه به جهت رحمت او شاد باشيم و پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم بزرگترين رحمت الهي است زيرا كه خداوند مي فرمايد : ( و ما ارسلناك إلاّ رحمه للعالمين ) ( سورة انبياء /آيه 107 ) « ما ترا جز براي رحمت به جهانيان نفرستاديم. »

جواب : استدلال نمودن آنها به دو آيه بي مورد است و حمل نمودن آيه به غير منظور آيه است و ثابت نمودن وجهي است كه ، از داناترين مردم به كتاب خداوند و فهيم ترين آنها به منظور خداوند و با درايت ترين به آيات قرآني چنين وجهي ثابت نشده است و مخالفت بر قواعد و قوانين شريعت در فهم معاني قرآني و استنباط نمودن معاني در فهم سلف صالح و قرنهاي بافضيلت گذشته است در حاليكه شيخ بن قيم ( رحمه الله ) در اين باره مي فرمايد كه گفتار سلف صالح در منظور خداوند از اين آيه اين است كه فضل و رحمت خداوند همانا قرآن و سنت پيامبر است .

2-آنچه كه در صحيحين ثبت شده مبني بر اينكه پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم يهوديان مدينه را ديد كه در روز عاشورا روزه  مي گيرند و علت را از آنها پرسيد آنها جواب دادند كه روز عاشورا روزي است كه خداوند فرعون را غرق كرد و حضرت موسي (ع) را نجات داد و ما از جهت شكرگزاري بر خداوند آنروز را روزه مي گيرم . پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم فرمودند : من از شما به موسي (ع) حق دارترم و ايشان ( پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم ) نيز آن روز را روزه گرفتند و به روزه گرفتن در آن روز دستور دادند . آنها ( مؤيدين مولودخواني ) مي گويند چه نعمتي بزرگتر از نعمتي است كه پيامبر گرامي مان ، پيامبر رحمت در آنروز ابراز شادي كند و بنابراين به مسلمانان نيز لازم مي شود كه در آنروز به شكرانة اين نعمت با جشن گرفتن ابراز شادي كنيم .

جواب : استدلال آنها به روزة روز عاشوراء استدلال باطلي است و قياس فاسدي است چرا كه ما بايد به خاطر نعمت بعثت پيامبر بزرگوارمان خداوند را شاكر باشيم نه بر ميلاد وي . علاوه بر آن روزة روز عاشورا مشروع است و به استناد سنت پيامبر گراميمان صلى الله عليه وآله وسلم مستحب مي باشد در حاليكه در سيره و سنت پيامبر جشن گرفتن ميلاد ايشان براي ما مشروع نمي باشد.

3-حديثي كه بيهقي از انس ( رض ) روايت مي كند بدين مضمون كه پيامبر گرامي صلى الله عليه وآله وسلم پس از نبوت سالروز تولد خودش را عقيقه كرد . با توجه به اينكه عبدالمطلب جد بزرگوارش نيز روز هفتم ميلادش را عقيقه نموده بود ، پس اين عمل تكراري پيامبر را اظهار نمودن شكر بر خدا بر رحمت به جهانيان نمودنش حمل مي كنند . كمااينكه به امتش مشروع مي باشد تا از آن راه و روش تبعيت كنند .

جواب : اين حديث را امام مالك (رح) جزو سخنان و احاديث باطل ذكر كرده اند كمااينكه از ابن رشد در كتاب « العقيقه »  از كتابهاي مقدمات و ممهدات  نقل نموده و اماماني چون عبدالرزاق و ابوداود و امام احمد و ابن حبان و بزار و ديگران ضعيف بودن سند اين حديث را بيان نموده اند . ( به دليل ضعيف بودن احاديث منقوله از عبدالله بن المحور كه يكي از راويان اين حديث است ) و بر فرض صحيح بودن اين حديث دليلي بر مولودخواني در آن نيست .

4-حديثي كه از عروه روايت شده كه در حق ثويبه كنيز ابولهب كه ابولهب بخاطر مژدگاني ايشان به تولد  پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم آنرا آزاد نمود و پيامبر را شير مي داد مي گويد . كه پس از فوت ابولهب او را در خواب ديده اند كه در ميان آتش جهنم است از حال او پرسيدند . گفته شده كه او در آتش جهنم است مگر اينكه در هر شب دوشنبه بخاطر اينكه ثويبه را جهت مژدگاني ميلاد پيامبر آزاد كرده ، تخفيف داده مي شود و آتش جهنم كاسته مي شود  ( مؤيدين مولودخواني ) مي گويند اگر حال و روز ابولهب كافر در ميان اهل جهنم به خاطر مژدگاني ميلاد پيامبر اينگونه باشد و با اينكه وي كافر است تخفيف قائل شوند پس حال و روز مسلمان يكتا پرستي كه به ميلاد پيامبر اظهار خوشي مي كند و آنچه را كه در توان دارد براي خوشحالي ديگران صرف مي نمايد چه خواهد بود ؟

جواب : اين حديث نيز كمااينكه امام بخاري و حافظ در كتاب الفتح ذكر و بيان نموده حديث مرسل است .

كمااينكه خواب و رؤيا نيز نمي تواند دليل باشد اين قصه مخالف ظاهر قرآن كريم است . جائيكه آيات متعددي دلالت دارد بر اينكه هيچ عمل نيكي بر كافر روز قيامت منفعتي نخواهد داشت آية كريمه ( و قدمنا الي ما عملوا من عمل فجعلناه هباء منثورا ) ( سورة فرقان / آيه 23 ) « و متوجه شديم به سوي آنچه كردند از كردار پس آنرا مانند ذره هاي پراكنده ساختيم ( بر باد كرديم) كافر هر عمل نيكي كه انجام مي دهد نتيجه اش را در همين دنيا مي بيند . و در آخرت از عذاب آنها كاسته نمي شود و لحظه اي مهلت و يا اجازه استراحت داده نمي شوند چنانچه در آيه 86و162 سوره مباركه بقره و آيه 88 سوره مباركه آل عمران و آيه 85 سوره مباركه نحل بدان سراحتا مي فرمايد:« فلا يخفف عنهم العذاب ولاهم ينصرون» و دربقيه «لايخفف عنهم العذاب ولاهم ينظرون» آمده ودر آيه 36 سوره مباركه فاطر آمده «ولا يخفف عنهم من عذابها»)

5-گويند اگر جشن و مراسم مولودخواني در روز دوازدهم ربيع الاول و يا ماه ربيع الاول و يا هر روز شخص ديگري انجام نگرفت بلكه در روزها و يا ماههاي ديگر انجام پذيرد اشكالي ندارد و جشن گيرنده مأجور است .

جواب : اين ادعا نيز باطل است و حرفي مفت و مردود است زيرا كه اصل در عبادات و امور شرعي ، توقيفي است و هيچ عبادتي كه براي خداوند متعال انجام گيرد بدون معين و كيفيت خاص ماداميكه از جانب شارع امر خاصي نيامده باشد جايز نيست و گرچه براي ذكر خداوند متعال و يا قرائت سيره و سنت پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم باشد . درحاليكه در واقع اين مراسم و جلسه ها در ماه ربيع الاول فراوان مي شود و حتي براي شكرگزاري آن جمع  مي شوند .

6-مولودخواني حلقة ذكري است و صدقه و خيرات و مدح پيامبر و تعظيم جناب پيامبر صورت مي گيرد و اين كارها از لحاظ شرعي كارهاي مطلوب و پسنديده است و احاديث صحيحي نيز در اين باره و در تأييد اينگونه اعمال آمده است .

جواب : آري احاديث فراواني دربارة تشويق و تحسين ذكر خداوند و انواع صدقات و خيرات آمده است و ليكن ثوابي براي اينگونه اجتماعات بخصوص با اين شكل و هيئت خاصي و در وقت مخصوص نيامده است و هيچگونه تحريض و تشويقي نيز براي آنچه كه در اين شبها از ذكرها و دعاها خوانده مي شود به دست نرسيده و هيچ اصالت شرعي و دلالت وحي ندارد و آن شعرهايي كه آكنده از اغراق و غلو در مدح و ياوه گويي ها به عين ذكر نگرديده است .

7-شخصي از پيامبر گرامي صلى الله عليه وآله وسلم از روزة روز دوشنبه پرسيده ، پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم جواب دادند : روز دوشنبه روز ميلاد من و روزي است كه بر من وحي نازل شد . مسلم روايت مي كند .

پس پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم روز دوشنبه را بخاطر اينكه در آنروز زاده شده تعظيم نموده است . روز ميلاد ايشان را كه با دوازدهم ربيع الاول مصادف است براي تعظيم و جشن گيري تعيين شده است .

جواب : آنچه از طرف شارع براي روز دوشنبه هر هفته خواسته شده روزه گرفتن در آن روز است و نه بيشتر و بدون قيد و بند آن به سال و به ماه بلكه هر هفته روز دوشنبه مستحب است روزه گرفت . پس موافقت پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم در روزه گرفتن ، روز دوشنبه است بدون قيد آن به روز معيني ( اعم از ماه و سال ) در حاليكه آنها  آن روز را فقط به روز دوشنبه ماه ربيع الاول در هر سال خاصي مي گردانند  گذشته از اين آنها اين روز را به خاطر توصيه و سفارش پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم به روزه گرفتن اين روز آنرا بزرگ نمي شمارند و با اينكه در اين روز به اندازه اي فضيلت و ثواب نهفته كه اعمال بندگان را  فرامين خداوند تحت پوشش قرار مي دهد و روزه دار بودن شخص را در آن روز با فضيلت تر قرار داده ولي آنها ( مبتدعين ) آنروز را با خوردن و نوشيدن و طرب و شادي در بدترين حالت تكريم مي نمايند و با توجه به اينكه عبادات توقيفي است و فقط از جانب شارع بايد تعيين گردد . پس روزي را خاص عبادت يا عبادتي  را به خداوند نسبت دادن نياز به دليل شرعي دارد و به اينگونه از  بدعت ها هيچگونه دليلي شرعي وجود ندارد ( مانند مطالب گذشته ) و فراموش نشود كه آنچه كه ما به آن اشاره كرديم اين است كه روز دوازدهم ربيع الاول روز وفات پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم و قطع شدن وحي از آسمان به سوي زمين است ( بنابر قول علماي شرع ) پس ترا خدا به من بگو كه آيا براي وفات پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم بايد مراسم گرفت ( و سوگواري كرد ) و يا براي ولادت ايشان  ( جشن و سرور كرد ) و آيا اصولاً مي شود در يك روز هم غم و هم شادي كرد ؟؟ و در پايان عرايضم بايد عرض كنم  كه بنده كه گمان نمي كنم كه ايمان و تقواي شما و پيروي از دوست و حبيب دلت محمد مصطفي صلي الله و پيش كشيدن شريعتش بر هوي و هوست و رأي و نظرت و نظر مردم و حرفهاي آنها اجازه بدهد ، بنده گمان مي كنم كه همة موارد فوق جملگي به تو مي گويند كه : « مراسم نگير »  « لاتحتفل » خداوند متعال بر پيامبر گراميمان محمد مصطفي و اهل بيت و جميع اصحاب وي درود فرستد . والسلام

و آخر دعوانا ان الحمدلله رب العالمين

 

 

1- طبقات واقدي ج 1 ص 96 ـ ترجمه دكتر محمود مهدوي دامغاني .
2- تاريخ كبير طبري ـ ترجمه ـ ابوالقاسم پاينده .
3-خاتم النبيّن ص 55 ـ تأليف پروفسور عباس شوشتري .
4- طبقات ناصري ج 2 و 1 ص 56 ـ ترجمه عبدالحي حبيبي .
5- تاريخ ابن اثير ( تاريخ بزرگ اسلام و ايران ) ج 5 ص 117 و 116 ـ ترجمه عباس خليلي .
6- تاريخ سياسي اسلام ص 69 ـ ترجمه ابوالقاسم پاينده .
7- نبي رحمت ص 93 ـ ترجمه مولانا محمد قاسم قاسمي .
8- تاريخ حبيب السير ج 1 ص 296 و 259 .
9- دلايل النبوه ج 1 ص 72 .
10- طبقات واقدي ج 2 ص 328 .
11- تاريخ طبري ج 4 ص 1326 .
12- تاريخ طبري ج 4 ص 1342 .
13- پاورقي طبقات ج 2 ص 328 .
14- خاتم النبيين ص 382 و 381 .
15- طبقات ناصري ج 2 و 1 ص 77-76 .
16- تاريخ ابن اثير ج 1 ص 403 .
17- تاريخ سياسي اسلام ص 70 .
18- نبي رحمت ص 408 .
19- تاريخ حبيب السير ج 1 ص 298 .
20- تاريخ پيامبر اسلام ص 225 انتشارات دانشگاه تهران .