تعریف قرآن

تعریف قرآن

عبدالکریم أحمد محمّدی

کلمه‌ی قرآن مصدر ماده‌ی «قرأ» به معنای تلاوت و خواندن می‌باشد و اطلاق آن بر کلام خداوند عزوجل از باب اطلاق مصدر بر اسم مفعول است. خداوند عزوجل فرماید:
{ إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُ وَقُرْآنَهُ} (قیامة / 17)
«جمع و خواندن آن بر ماست».
و فرماید:
{ فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ} (قیامة / 18)
«وقتی آن را خواندیم تو از خواندنش پیروی کن».
اما در اصطلاح برای قرآن تعریفی که جامع شرایط تعریف منطقی باشد ارائه نشده، جز اینکه بگوییم: قرآن کتابی است که به: { بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ (١)الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ (٢)الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ (٣) }(فاتحه / 1-3) شروع می‌شود و به: {‏ مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ ‏} (ناس / 6) خاتمه می‌یابد.
در تعریف قرآن گفته‌اند: کلام خداوند عزوجل که بر محمد صلي الله عليه و سلم  نازل شده و تلاوت آن عبادت است، که از باب تعریف مصدر به ذات است.
در تعریف آن گفتیم: «کلام خدا که بر محمد صلي الله عليه و سلم  نازل شده»، تا کتابهای آسمانی دیگر که بر پیامبرانی چون موسی و عیسی و دیگر یپغمبران عليهم السلام نازل شده خارج گردد، و گفتیم: (نازل شده) تا شامل کلام خدا که در لوح محفوظ وجود دارد، نگردد زیرا کلام خدا منحصر به قرآن نیست به شکل عام پاداش می‌یابد چنانکه خداوند فرماید:
{‏ قُل لَّوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَاداً لِّكَلِمَاتِ رَبِّي لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَن تَنفَدَ كَلِمَاتُ رَبِّي وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَداً ‏} (کهف / 109)
«بگو: اگر دريا براى سخنان پروردگارم جوهر باشد، بى شك دريا پيش از آنكه سخنان پروردگارم پايان پذيرد، تمام خواهد شد. و اگر چه مددى مانند آن [دريا نيز] در ميان آوريم‏»
و گفتیم: (که تلاوتش عبادت است) تا احادیث قدسی و احادیث دیگر رسول ‌الله صلي الله عليه و سلم  از تعریف خارج شود زیرا گرچه آنها نیز از طرف خداست ولی در تلاوت آنها ثوابی تعیین شده وجود ندارد و خواننده فقط به شکل عام پاداش می‌یابد.

به نقل از كتاب علوم قرآن، تألیف : عبدالکریم أحمد محمّدی

0 نظرات:

ارسال یک نظر