اعمال مخالف با شرع برخی از بانوان مسلمان
گردآوری : عبدالله بن عبدالرحمن الجبرین
مترجم : مجید احمدی
اعمال مخالف با شرع برخی از بانوان مسلمان در ارکان اسلام:
1. نگزاردن نمازهای فرض در وقتشان، مانند نماز عشاء، به سبب استفاده از لوازم آرایشی به هنگام بیرون رفتن از منزل و دیر بازگشتن به آن. کاری که موجب میشود زمان خوابیدن به تأخیر افتد و از سوی دیگر چه بسا نماز صبح جز پس از طلوع آفتاب خوانده نشود که این کار از صفات منافقان به شمار میآید.
پیامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «در آن شب دو پیشآینده نزدم آمدند و از خواب بیدارم کردند؛ آنگاه گفتند : راه بیفت، من نیز با آن دو به راه افتادم، تا اینکه به مردی خوابیده رسیدیم که مردی دیگر با سنگ بزرگی که در دست داشت بالای سرش ایستاده بود و با آن سرش را میکوبید، سپس سنگ را میغلتاند و در پیاش میرفت و آن را بر میگرفت و چون سر کوبیده شدهی آن مرد به حالت نخست خود برمیگشت دوباره به سوی او باز میآمد و همانند بار اول سرش را میکوبید. پیامبر صلي الله عليه و سلم فرمود : به آن دو گفتم : سبحان الله! این دو چه کسانیاند؟ گفتند : تو را آگاه خواهیم کرد. آن مرد کسی است که قرآن را فرا میگیرد و آن را نمیپذیرد و برای نماز فرض از خواب برنمیخیرد». [روایات بخاری].
خواهر گرامی این وصف حال کسی است که خواندن نماز را به تأخیر میانداز و برای گزاردن آن از خواب بلند نمیشود، پس بنگر وصف حال کسی که نماز نمیخواند چگونه است! این در حالی است که خداوند پاک و بلندمرتبه پاداش کسی را که بر نماز پایدار بماند بهشت قرار داده است.
پیامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «هرگاه زنی نمازهای پنجگانهاش را بخواند و روزهی رمضان را بگزارد، و عفتش را نگه دارد، و از همسرش فرمان ببرد، به او خواهند گفت : از هر دروازهای که دوست داری به بهشت وارد شو». [روایت ابن حبان].
2. قضا نکردن نمازی که وقت آن فرا رسید، ولی آنرا ادا نکرد تا اینکه سپس به سبب حیض (عادت ماهیانه) یا نفاس (خون پس از زایمان) نتوانست آن را در ادامهی وقتش به جای آورد. واجب است چنین نمازی را پس از پاک شدن بلافاصله قضا کرد. همچنین بر زن واجب است هرگاه در وقت نماز عصر، یا عشاء پاک شد، نماز ظهر و عصر، و مغرب و عشاء را با هم به جای آورد، زیرا وقت آن دو برای کسی که معذور است، مانند بیمار و مسافر یکسان است، زن نیز به سبب تأخیر افتادن پاکیاش معذور است.
3. اهتمام نورزیدن به پرداخت زکات مال و زیورآلاتی که زن داراست، وقتی که به حد نصاب برسد و یک سال بر آن بگذرد. واجب آن است که در این صورت زن زکات زیورآلات خود را پرداخت کند، فرقی نمیکند که این زیورآلات مورد استفاده و پوشش او باشد یا آنها را ذخیره کرده باشد، (البته این نظر حنابله و برخی از فقیهان است و در مورد این مسأله اختلافنظر است و عدهای پرداخت زکات زیورآلاتی که مورد استفاده و پوشش زن میباشد، گرچه به حد نصاب برسد واجب نمیدانند). در هر صورت به یاد داشته باشیم که پرداخت زکات یکی از پنج رکن اسلام است. و خداوند پاک و بلندمرتبه به کسی که آن را نبپردازد عذابی دردناک بیم داده است :
«... و کسانی که زر و سیم را گنجینه میکنند و آن را در راه خدا هزینه نمیکنند، ایشان را از عذابی دردناک خبر ده. روزی که آن [گنجینه]ها را در آتش دوزخ بگدازند و پیشانی و پلهو و پشت آنان را با آنها داغ کنند [و بگویند :] این است آنچه برای خود اندوختید، پس [کیفر] آنچه را میاندوختید، بچشید». [توبه : 34-35].
4. سکوت کردن و نصیحت کردن همسر و فرزندانی که نماز نمیخوانند یا از نمازشان غافل می شوند. خواهر مسلمان، آگاه باش که هر کس عمداً نماز را ترک گوید کافر شده و از اسلام برگشته و مرتد شده است.
در مورد مرتد احکامی وجود دارد، از آن جمله : باید پیوند زناشوییاش را با همسر مسلمانش فسخ کند، زیرا همسرش بر او حرام میشود. چطوری میتوان با همسری زندگی کرد که نماز نمیخواند یا نسبت به آن سهلانگاری روا میدارد؟
5. بیتوجهی مادر به تغییرات جسمی و روحی دخترش. به گونهای که ممکن است دختر به سن بلوغ برسد و مادر او را آگاه نسازد که از این پس باید نماز، روزه و بقیهی فرایض دینیاش را انجام دهد.
6. اختصاص دادن رنگ مشخصی برای احرام حج یا عمره، مانند رنگ سبز و غیر از آن، در حالی که چنین کاری دلیل شرعی ندارد. همچنین پوشیدن نقاب و دستکش در هنگام احرام [جایز نیست]. حال آنکه پیامبر صلي الله عليه و سلم از این کار نهی کرده و فرموده است : «زنی که احرام به تن دارد نباید نقاب یا دستکش بپوشد». [روایت بخاری].
در پوشش و حجاب شرعی
1. رعایت نکردن حجاب شرعی درست و پایبند نبودن به شرایط کامل آن که عبارتند از :
- حجاب تمام بدن را بپوشاند.
- جلب توجه نکند.
- نازک و شفاف نباشد.
- تنگ و بدننما باشد.
- همانند لباس مردان نباشد.
- معطر نباشد به گونهای که بوی آن به مشام مردان بیگانه برسد.
- همانند لباس زنان نامسلمان نباشد، بلکه نمایانگر هویت اسلامی او باشد.
- لباس مد و فخرفروشی نباشد.
2. بیرون رفتن از منزل خلاف شؤونات اسلامی : همانند رعایت نکردن حجاب شرعی درست، استفاده از لوازم آرایشی و عطرهایی که چه بسا مردان را به فتنه انگیزد. اختلاط و همنشینی با نامحرمان و خلوت با آنان در اماکن مختلف.
3. پیروی از مد در پوشش، شکل مو، استفاده از لوازم آرایشی و عطر و دیگر وسایلی که معمولاً مورد توجه و اهتمام زنان واقع میشود. همچنین خرید و مطالعهی کتب و نشریاتی که حاوی مطالب، تصاویر و مدلهایی است که مشوق هرزگی و فروگذاشتن حجاب شرعی میشوند و موجب میشوند تا رفتهرفته به سبب پیروی از زنان نامسلمان لباسی نامناسب، تنگ و نازک بپوشند که مصداق این فرمودهی پیامبر صلي الله عليه و سلم است :
«چه بسا زن پوششداری در دنیا، در آخرت برهنه باشد». [روایت بخاری].
همچنین ممکن است زن مسلمان در شکل مو و اصلاح آن از زنان کافر تقلید کند، تا جایی که برخی از آنان به آرایشگاههای غیراسلامی میروند تا موهایشان را همانند موهای زنان نامسلمان اصلاح نمایند.
پیامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «دو گروه از اهل دوزخند که هنوز آن دو را ندیدهام: گروهی که تازیانههایی با خود دارند همانند دمهای گاو که به وسیلهی آنها مردم را میزنند، و زنانی نیمه برهنه که خود گمراه بوده و دیگران را نیز به گمراهی میکشانند، سرهایشان مانند کوهان شتر بختی (نوعی شتر قوی و دراز گردن) کج شده است، اینان نه به بهشت وارد میشوند و نه بوی آن را حس میکنند در حالی که بوی آن از مسافت این قدر و این قدر حس میشود». [روایت مسلم].
همهی این رفتارها در واقع نشاندهندهی ضعف شخصیتی و فقدان هویت اسلامی و دوری از آموزههای عزت آفرین اسلام است و موجب میشوند تا در راه آنها ثروتهای زیادی تباه گردد.
خواهر مسلمانم! شما که میکوشید تا با زیباترین و بهترین شکل و قیافه در برابر دوستان خود ظاهر شوید تا دربارهات بگویند : شما در انتخاب لباسهای مد و اصلاح مو، خوش سلیقه و باذوق هستید؛ به این واقعیت نیز آگاه باش که از این دنیا هرگز بیشتر از یک کفن با خود نخواهی برد، و همهی آنچه در آنها زیادهروی کردی و در خرید و تصاحب آنها حرص ورزیدی برجای خواهی گذاشت.
پند و اندرز : خواهر مسلمانم به هوش باش که ملک الموتی که جان کسانی جز تو را گرفته است، جان تو را نیز خواهد گرفت. پس برای مرگ و رنجوری آن، و صراط و باریکی آن، و حساب و سختی آن آماده شو. و برای توبهی نصوح و کار نیک شتاب کن و از باقیماندهی عمر محدودت بهره برگیر و آن را بیهوده تباه نساز! از خداوند بزرگ برای حرکت در راه درست یاری بخواه. باید دوست و همنشین نیکوکاری برای خود برگزینی که دستت را بگیرد و چون خداوند را از یاد ببری تو را یادآور شود و هرگاه از او غافل شوی تو را آگاه گرداند و آنگاه بسیار دعا و استغفار نمایی.
افراط و تفریط در شادیها
1. سرباز زدن از ازدواج به دلیل ادامهی تحصیل و آیندهی شغلی : این دلیلی پسندیده نیست، زیرا زن حق دارد ازدواجش را مشروط به ادامهی تحصیل پس از آن قرار دهد. بسیاری از دختران به دلیل اینکه میخواهند ادامهی تحصیل دهند به خواستگارانشان جواب رد میدهند، و پس از فارغالتحصیل شدن از یک سو میبیند همهی دوستان همسن و سال او ازدواج کردهاند و خود را تنها مییابد، و از سوی دیگر به سبب بالا رفتن سنش خواستگار مطلوب خود را نمییابد، و چه بسا به خاطر رد کردن خواستگاران قبلیاش پشیمان گردد.
2. بیدقتی در انتخاب همسر : بدین صورت که با ازدواج با هر گناهکار، تبهکار و بینمازی به خاطر پایگاه اجتماعی، شغل، مدرک و ثروتی که دارد موافقت کند که چه بسا باعث گمراهیاش شود و او را در معصیت خدا و سهلانگاری نسبت به اوامر و نواهی الهی یاری کند.
پیامبر صلي الله عليه و سلم برای ازدواج دو شرط بیان داشته است : «هرگاه کسی به خواستگاری دختر شما بیاید که از اخلاق و دین او رضایت دارید، پس دخترتان را به ازدواج او درآورید، اگر چنین نکنید در زمین فتنه و فسادی فراگیر، شکل میگیرد». [روایت ترمذی].
البته در اینجا رضایت دختر هم شرط است و والدین میباید، دخترشان را طوری تربیت کنند که معیار برتر او در ازدواج همانا اخلاق و دین خواستگارش باشد.
3. بالا گرفتن مهریه : این کار خلاف شرع است، زیرا هرچه هزینهی ازدواج آسانتر باشد، برکت و دوام ازدواج بیشتر است. تصمیمگیری برای این کار بیشتر به دست زنان است، از این رو مهریههای سنگینی به دوش همسرانشان میگذارند. هرگاه سخن از مهریهی سبک به میان آید، گویند : مهریهی دخترمان باید این قدر و این قدر باشد، مانند مهریهی دختر فلانی! و چه بسیار رخ میدهد که توافق نکردن بر سر مقدار مهریه موجب انصراف خواستگار میشود. پیامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «بهترین مهریه آسانترین آن است». [روایت حاکم].
همچنین به یکی از یارانش فرمود : «ازدواج کن هرچند با یک انگشتر آهنی». [روایت بخاری].
رسم به دست کردن حلقهی نامزدی : بدین صورت که در بعضی جوامع اسلامی مرسوم است خواستگار پیش از عقد حلقهای طلایی که معمولاً نامش نیز بر آن نقش شده به انگشت دست راست نامزدش میکند، که پس از عروسی از دست راست بیرون آورده و به دست چپ میکند. این کار از عادات مسیحیان است که در اسلام سابقه و مشروعیتی ندارد.
4. ملزم کردن همسر به تهیهی سرویس طلا و پوشاک : بدین صورت که داماد باید در مراسم جشنی و چه بسا در حضور نامحرمان سرویسی طلا و لباس به تن همسرش بپوشاند.
اینها همگی نوآوریهایی است که مردم امروزه پدیده آوردهاند و هیچ دلیل شرعی ندارند و موانعی گردیدهاند بر سر راه ازدواج بسیاری از جوانانی که میخواهند از طریق ازدواج اسلامی عفت خود را نگه دارند و وارد زندگی زناشویی شوند.
5. پافشاری بر برگزاری جشن عروسی در هتل یا سالنهای مجلل : این کار موجب زیادهروی و اسراف میشود که خداوند ما را از آن بازداشته و آن را هیچ دوست نمیدارد.
خداوند بلندمرتبه میفرماید : «بخورید و بیاشامید و[لی] اسراف مکنید که او اسرافکاران را دوست نمیدارد». این کار موجب تباه شدن مقدار مالی میشود که باید برای کرایهی هتل یا سالن پرداخت کرد. برای چه خواهان آسانگیری در ازدواج نیستیم؟
6. رفتن به آرایشگاههای غیراسلامی برای برداشتن موهای زاید بدن تا جایی که به کارکنان نامسلمان آنها اجازه میدهند تا جایی از بدنشان را نگاه کنند که دیدنشان جز برای همسرانشان حلال نیست.
7. پوشیدن نوعی لباس فاخر و گرانقیمت در شب عروسی. و آن لباسی سفید، بلند و گرانقیمت است که چه بسا همراه آن دستکش و جوراب سفید نیز باشد.
این کار از عادت دیرینهی مسیحیان به هنگام عقد ازدواج در کلیساست. پوشیدن چنین لباسی به سبب تشبیه و همانندی با زنان غیرمسلمان و نیز اسراف، تبذیر، ریا و فخرفروشیای که دربر دارد، روا نیست. زیرا زن آن را بیشتر از یک بار در عمرش که همان شب عروسی باشد، نمیپوشد.
8. اصرار در برگزاری جشن عروسی با موسیقیهای حرام : بدین صورت که برای این کار زنان و مردانی خواننده و نوازنده را در ازای پرداخت هزینهای بالا دعوت میکنند تا به وسیلهی بلندگو به اجرای موسیقی و آواز ناروا و به صورت اختلاط مشغول شوند که ممکن است در این میان برخی از زنان که به رقص میپردازند در معرض چشم زدگی یا جنزدگی قرار گیرند. آنگاه این کار را اعلان ازدواج میدانند که قطعاً به این روش حرام است. داشتن مراسم شادی و فرحانگیز رواست، اما نباید آن را به اسبابی ناروا ساخت.
در زمینهی اعتقادی
1. رفتن به پیش ساحران و ییشگویان و شعبدهبازان مرد یا زن : برای اهدافی چون بیماری، سحرزدگی و چشمزدگی، یا تنها برای سؤال از اینکه آیا او یا شوهرش سحرزده است؟ یا برای اینکه از آنان بخواهد تا کاری کند که شوهرش او را دوست بدارد. این کار حرام و بلکه حتی تأیید کردن آنان کفر است.
پیامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «کسی که به نزد فالگیر یا پیشگویی رود و آنگاه او را در گفتههایش تصدیق کند، قطعاً به آنچه بر محمد صلي الله عليه و سلم ، نازل شده کفر ورزیده است». [روایت ترمذی، ابن ماجه، ابو داود].
همچنين صلي الله عليه و سلم دربارهي كساني كه فقط از اينان سؤال ميكنند، بدون اينكه تصديقشان كنند، فرموده است : «كسي كه نزد پيشگو و فالگير رود و از او دربارهي چيزي سؤال كند، چهل روز نمازش پذيرفته نميشود». [روايت مسلم].
2. ناآگاهي به مسايل ديني و رويگرداني از آموختن دانش ديني و به ويژه احكام مربوط به زنان. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است: «تحصيل علم بر هر مسلماني فرض است». [روايت ابن ماجه].
كم دانشي و ناآگاهي به مسايل ديني موجب شده كه بسياري از زنان ندانسته مرتكب كارهاي حرام و نهي شده شوند.
3. نوحهخواني بر مردگان و به سر و صورت زدن و گريبان را دريدن. اينان با اين كار ناشايست در واقع به قضا و قدر الهي اعتراض ميكنند و به آن راضي نميشوند.
پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «كسي كه به صورت خود چنگ زند، و گريبان را بدرد و به جاهليت فراخواند از ما نيست». [متفق عليه].
البته گريه و اندوه بر مرده بدون سر و صدا و فرياد حرام نيست. ولي نبايد از حد معمول خود فراتر رود و به نوحهخواني انجامد. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «زن نوحهخوان چنانچه بميرد و توبه نكند روز قيامت برميخيزد در حالي كه تنپوشي از قطران (سرب گداخته) و لباسي از بيماري گَر به تن دارد». [روايت مسلم].
4. ابراز محبت و دوستي به كافران و دشمنان خداوند و پيش سلام بودن نسبت به آنها. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «نسبت به يهود و نصاري پيش سلام نباشيد». [روايت مسلم].
اين ابراز محبت ميتواند به صورتهاي گوناگون صورت پذيرد، از جمله تبريك به آنان به مناسبت جشن تولد يا عيد آغاز سال. اين كار از آنجا كه نوعي ابراز دوستي به دشمنان خداست حرام است، زيرا خداوند ميفرمايد : «اي كساني كه ايمان آورديد دشمن من و دشمن خودتان را به دوستي برمگيريد [به طوري] كه با آنان اظهار دوستي كنيد، و حال آنكه [آنان] قطعاً به آن حقيقت كه براي شما آمده كافرند». [ممتحنه : 1].
5. درخواست زن از شوهرش مبني برآوردن خدمتكار، پرستار، آشپز يا راننده و به ويژه اگر اينان نامسلمان باشند. امكان دارد زن چنين درخواستي را از شروط ازدواجش قرار دهد، كه در اين صورت زن خود به سبب كار بيرون از منزل، يا تفريحات روزانهاش تربيت كودكش را به دوش پرستار يا خدمتكار ميگذارد كه در اين كار اشتباهات متعددي هست و پيامدهايي زيانبار عقيدتي و اخلاقي در حال و آينده در بر خواهد داشت كه علاوه بر كودك به كل خانواده و جامعه نيز سرايت خواهد كرد.
6. برخي از زنان به سبب زيان و معصيتي كه به آنان رسيده است خود را نفرين و آرزوي مرگ ميكنند. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «هيچ يك از شما به سبب زياني كه به او رسيده است آرزوی مرگ نكند، و چنانچه ناگزير بود پس بگويد : خداوندا، مرا زنده بدار تا وقتي كه زندگاني برايم بهتر است و مرا بميران هرگاه مردن برايم بهتر است» . [متفق عليه].
و گاهي نيز برخي از مادران نادان به سبب اشتباه ساده و كار نارواي غيرعمدي كه فرزندشان مرتكب شده، شروع به بدترين نفرينها در حق او ميكنند و نميدانند كه پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «سه دعا هست كه بدون شك مستجاب ميشود دعاي والدين عليه فرزند، دعاي مسافر و دعاي مظلوم». [روايت بخاري].
و گاهي نيز به روزي كه فرزندش را متولد كرده نفرين و ناروا ميگويد كه اين نوعي ناسزاگويي به زمانه به شمار ميآيد. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «خداوند بلندمرتبه ميفرمايد : بنيآدم با ناسزا گفتن به زمانه مرا آزار ميدهد، در حالي كه زمانه منم، فرمان در دست من است و من شب و روز را ميگردانم». [متفق عليه].
در بيرون رفتن از منزل، بدحجابي و اختلاط با مردان
1. استفاده از عطر و اودكلن به هنگام بيرون رفتن از منزل به گونهاي كه بوي خوش آن به مشام مردان برسد. اين از كارهاي بسيار ناپسندي است كه خيلي از زنان آن را دستكم ميگيرند.
خواهر مسلمان، آيا ميدانيد كه پيامبر صلي الله عليه و سلم اجازه نميدهد زنان با استفاده از عطر و مواد خوشبو، به مسجد آيند، و فرموده است : «هر زني كه به خود عطر زند و سپس به مسجد رود نمازش پذيرفته نميشود تا اينكه غسل نمايد». [روايت ابن ماجه].
خواهر گرامي، وقتي در حق زني كه براي گزاردن فريضهي نماز قصد خانهي خدا دارد، اين گونه است، پس در حق كسي كه خود را معطر ميكند و آنگاه از منزل به قصد بازار يا مراسم جشن يا ديدن بستگان و يا به محل كار بيرون ميرود و بدين وسيله در راه مرداني را به فتنه ميانداز، چگونه است! بدون شك در چنين حالتي تحريم شديدتر و عذاب سخت و دردناكتري خواهد داشت؛ پيامبر صلي الله عليه و سلم ميفرمايد : «هر زني كه به خود عطر زند و سپس از مرداني گذر كند تا بوي آن را حس كنند، زناكار است». [روايت ابو داود ونسايي].
2. خلوت با نامحرم : پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «هيچ كدامتان با زني خلوت نگزينيد، مگر اينكه با شما محرمي باشد». [متفق عليه].
3. رفتن پيش پزشكان مرد بيآنكه ضرورتي در ميان باشد: براي زن بهتر است حتيالامكان براي معاينه و درمان به پزشكان زن مراجعه كند.
4. چنانچه جامعهي اسلامي به كار و تخصص زن نيازمند باشد، براي او رواست تا بيرون از منزل به كار مشغول شود، البته به شرط اينكه كار او مباح و متناسب با طبيعت جسمي و روحي او باشد و موجب كوتاهي در گزاردن حقوق همسر و فرزندش نشود و بتواند با رعايت رفتار و اخلاق اسلامي و بدون كوتاهي در فرايض شرعي و به دور از اختلاط با مردان در محيط كاري به وظيفهي خود به درستي عمل كند.
در خانواده و زندگي زناشويي
1. استفاده از ظروف طلا و نقره و خوردن و آشاميدن در آنها. مانند قاشق و چنگال طلا و غيره. پيامبر صلي الله عليه و سلم ما را از اين كار بازداشته و فرموده است : «در ظروف طلا و نقره نياشاميد و در كاسههاي طلا و نقره نيز نخوريد. اينها در دنيا براي غير از شماست و در آخرت مختص شماست». [متفق عليه].
حكمت تحريم آنها چه بسا به خاطر اسراف، فخرفروشي، تكبر و دلشكني فقرا باشد. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «كسي كه در ظروف طلا يا نقره ميخورد يا ميآشامد، در واقع فقط آتش جهنم را در شكمش به صدا در ميآورد». [روايت مسلم].
2. آويزان كردن تصاوير روحدار بر ديوار خانه يا گذاشتن آنها و مجسمه بر روي تاقچه، چنانچه در مظان شرك و بزرگداشت باشند.
پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «فرشتگان به خانهاي كه در آن سگ يا تصوير باشد، وارد نميشوند». [روايت مسلم].
3. مخالفت با چندزني و خائن دانستن شوهر در حق همسرش به سبب اينكه چندزني را روا دانسته است، هرچند بتواند به شرايط و آداب آن عمل كند.
چنين نگرشي درست نيست، زيرا خداوند فرموده است : «و اگر در اجراي عدالت ميان دختران يتيم بيمناكيد، هرچه از زنان [ديگر] كه شما را پسند افتاد، دو دو، سهسه، چهار چهار، به زني گيريد. پس اگر بيم داريد به عدالت رفتار نكنيد به يك [زن آزاد] يا به آنچه [از كنيزان] مالك شدهايد [اكتفا كنيد]. اين [خودداري] نزديكتر است تا به ستم گراييد و [بيهوده عيالوار گرديد]. [نساء 3].
بنابراين خداوند اصل چندزني را روا داشته، گرچه آن را مشروط به آداب و شرايطي دانسته است و نميتوان مطلقاً آن را مردود و ناپسند دانست، زيرا در اين صورت مصداق اين فرمودهي خداوند ميشويم كه ميفرمايد : «اين بدان سبب است كه آنان آنچه را خدا نازل كرده است خوش ندانسته، و [خدا نيز] كارهايشان را باطل كرد». [محمد : 9].
يا اين آيه كه ميفرمايد : «و هيچ مرد و زن مؤمني را نسزد كه چون خدا و فرستادهاش به كاري فرمان دهند، براي آنان در كارشان اختياري باشد؛ و هر كس خدا و فرستادهاش را نافرماني كند قطعاً دچار گمراهي آشكاري گرديده است». [احزاب : 36].
4. نافرماني از شوهر و بلند كردن صدا در برابر او نيز ناسپاسي و انكار خوبيهايش و هميشه با سبب و بيسبب از او گلايه داشتن.
از عمهي حصين بن محصن روايت كردهاند كه گفت : «براي كاري پيش پيامبر خدا صلي الله عليه و سلم رفتم. حضرت فرمود : اين زن كيست! آيا شوهر دارد؟ عرض كردم : بله، فرمود : در حق او چگونهاي؟ گفتم : هيچ حقي را از او فرو نميگذارم، مگر آنكه نتوانم. فرمود : تو در نزد او چه جايگاهي داري؟ قطعاً او سبب بهشتي يا دوزخي شدن تو خواهد بود». [روايت نسايي].
همچنين پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «اگر ميخواستم شخصي را فرمان دهم تا براي كسي به سجد افتد، قطعاً زن را فرمان ميدادم تا براي شوهرش سجده كند». روايت ترمذي و احمد].
بنابراين شوهر بر همسرش حق بزرگي دارد، و فرمانبري از او واجب است. راستي چگونه است حال آن زناني كه در حق شوهرانشان سهلانگارند و از او نافرماني ميكنند و او را از خود ناراضي نگه ميدارند.
پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «سه گروه هستند كه نماز و دعايشان بالاتر از گوشهايشان نميرسد : بردهي فراري تا اينكه بازگردد. زني كه شب را به صبح رساند و همسرش از او خشمگين باشد، و پيشواي مردمي كه او را دوست نميدارند». [روايت ترمذي].
5. افشاي آنچه در روابط زناشويي رخ ميدهد؛ از قبيل، گفتوگوهاي شخصي، اسرار و اختلافاتي كه چه بسا ميان هر زن و شوهري وجود داشته باشد.
اينها جزء اسرار زن و شوهر است و نميبايد آنها را پيش خويشاوندان، دوستان و ديگران فاش نمود. به ويژه امور مربوط به روابط جنسي ميان زن و شوهر كه جداً بايد از بازگفتن آنها خودداري كرد.
6. كاهش غيرضروري تولد فرزند و تلاش براي محدود كردن نسل. امري كه موجب كاهش امت اسلامي ميشود. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است :
«با زناني كه بسيار مهربان و بچه ميزايند، ازدواج كنيد، زيرا كثرت شما موجب افتخار من در برابر امتهاي ديگر است». [روايت ابوداود و نسايي].
نبايد از ترس فقر و تنگدستي از داشتن فرزند بيشتر خودداري كرد، مگر اينكه در اين ميان ضرورت و عذري وجود داشته باشد، مانند بيماري يا ناتواني در تربيت آنان. زيرا خداوند چنانكه به شما روزي داده است، روزي آنان را نيز خواهد داد. خداوند بلندمرتبه ميفرمايد :
«و چه بسا جانداراني كه نميتوانند متحمل روزي خود شوند. خداست كه آنها و شما را روزي ميدهد، و اوست شنواي دانا». [عنكبوت : 60]
همچنين روا نيست به سبب ترس از شكسته شدن و از دست دادن زيبايي و نشاط جواني به تأثر از تبليغات دشمنان اسلام، از داشتن فرزندان بيشتر سر باز زد.
و به ياد داشته باشيد كه انسان چون از دنيا رود، پروندهي اعمالش بسته ميشود، مگر در سه مورد كه يكي از آنها داشتن فرزند صالح است كه براي او دعا ميكند.
از اينرو اگر داراي فرزنداني باشي كه آنان را طبق آموزههاي ديني تربيت كرده باشي، پس از مرگت نيز از نتيجهي اين كارت بهرهمند خواهي شد.
7. مسؤول ندانستن خود در برابر خداوند نسبت به خانواده. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «همهي شما (در مسؤوليت داشتن) چون شبانيد، و همهي شما در قبال رعيت خود مسؤول هستيد. پيشوا و رهبر چون شبان است و در قبال رعيتش مسؤول است، و مرد در خانوادهاش چون شبان است و در قبال رعيتش مسؤول است، و زن در خانهي همسرش چون شبان است و در قبال رعيتش مسؤول است». [متفق عليه]
8. اهتمام نداشتن به تربيت فرزندان، تربيت اسلامي و درست و بدون تأثيرپذيري از فرهنگ غيراسلامي كه از سوي دشمنان اسلام به جوامع اسلامي نفوذ مييابد.
به عنوان نمونه مادر در خريد پوشاك فرزندانش دقت ندارد و براي آنان لباسهايي ميخرد كوتاه و نامناسب يا لباسهايي كه بر آنها تصاوير و جملات فرهنگ بيگانه كه با فرهنگ و آموزههاي ديني منافات دارد، قرار دارد. يا اينكه موهاي سر فرزندش را به شكل و فرم موهاي غربيان اصلاح مينمايد كه همهي اين كارها به سبب تقليد و تشبه به نامسلمانان و دوري از فرهنگ و هويت خويش ناروا و ناپسند است.
9. وادار ساختن شوهر به تهيهي آنچه كه فراتر از توان است. از قبيل خريد لوازم تزييني منزل، هدايا و پوشاكي كه هزينهي بالا ميطلبد.
10. عدم تلاش و دقت براي زيبا و آراسته ظاهر شدن به هنگام آمدن شوهر به منزل. برخي زنان با لباس آشپزي كه بوي غذا به خود گرفته است از شوهرشان استقبال ميكنند، ولي برعكس وقتي براي ديدار دوستانشان از منزل بيرون ميروند، كاملاً خود را آراسته و زيبا مينمايند.
11. درخواست طلاق بدون هيچ مشكل و سبب شرعي. پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است :
«هر زني كه بدون هيچ مشكلي از شوهرش طلاق درخواست نمايد بوي بهشت هم بر او حرام است». [روايت ابوداود و ابن ماجه]
در رفتارهاي عمومي و مهم براي بانوان مسلمان
1. نافرماني از پدر و مادر : به صورت بلند كردن صدا و پرخاش در برابر آنان و گوش ندادن به سخنانشان.
خداوند بلندمرتبه ميفرمايد : «و پروردگار تو مقرر كرده كه جز او مپرستيد و به پدر و مادر [خود] احسان كنيد. اگر يكي از آن دو يا هر دو در كنار تو به سالخوردگي رسيدند به آنان [حتي] اوف مگو و به آنان پرخاش مكن و با آنان سخني شايسته بگوي». [اسراء: 23].
يكي از موارد نافرماني از پدر و مادر كمك نكردن دختران به مادرانشان در كارهاي خانه است.
2. ترك امر به معروف و نهي از منكر و دعوت به سوي خدا در محافل زنانه.
سبب اين كار ممكن است يا شرم داشتن از زنان اطراف باشد و يا ترس از آنان به ويژه هرگاه از نظر اجتماعي بزرگتر باشند. همچنين ميتواند به دليل اين اصل باشد كه ميگويد : «مردم را به خدا واگذار».
اين اسباب همه از وسوسههاي شيطان است، خداوند بلندمرتبه ميفرمايد : «مردان و زنان با ايمان، دوستان يكديگرند، كه به كارهاي پسنديده وا ميدارند و از كارهاي ناپسند باز ميدارند، و نماز را برپا ميكنند و زكات ميدهند، و از خدا و پيامبرش فرمان ميبرند، آنانند كه خدا به زودي مشمول رحمتشان قرار خواهد داد، كه خدا توانا و حكيم است».
از راههاي دعوت به سوي خداوند، ميتوان به پخش نوار و كتب اسلامي و سخنرانيهاي هدفمند و نصيحتهاي مؤثر در مجالس زنانه اشاره كرد.
3. انتشار انواع آفتهاي زبان در مجالس زنانه. از جمله اينكه زني از روي بيدانشي به ديگري فتوا دهد و بگويد : اين كار حرام است و آن حلال. همچنين نپذيرفتن سخن علما و مشغول شدن به غيبت، سخن چيني، تهمتزني، دروغگويي و ديگر كارهايي كه از آفتهاي زبان به شمار ميآيد.
4. آسانگيري در نگاه به مردان بيگانه و نامحرم، انگار كه امر به نگاه نكردن ويژهي مردان است، حال آنكه خداوند بلندمرتبه ميفرمايد :
«و به زنان باايمان بگو : ديدگاه خود را [از هر نامحرمي] فرو بندند و پاكدامني ورزند و زيورهاي خود را آشكار نگردانند، مگر آنچه كه [طبعاً] از آن پيداست. و بايد روسري خود را بر گردن خويش [فرو] اندازند، و زيورهايشان را جز براي شوهرانشان يا پسرانشان يا پسران شوهرانشان يا برادرانشان يا پسران برادرانشان يا پسران خواهرانشان يا زنان [همكيش] خود يا كنيزانشان يا خدمتكاران مرد كه [از زن] بينيازند يا كودكاني كه بر عورتهاي زنان آگاهي ندارند آشكار نكنند، و پاهاي خود را [به گونهاي به زمين] نكوبند تا آنچه از زينتشان نهفته ميدارند معلوم گردد. اي مؤمنان همگي [از مرد و زن] به درگاه خدا توبه كنيد، اميد كه رستگار شويد». [نور : 31]
5. اينكه زني با نگاه كردن به زن ديگر او را براي محرم خود توصيف كند، طوري كه گويا او را ميبيند، بيآنكه هدفي شرعي همچون ازدواج در ميان باشد. پيامبر فرموده است : «نبايد زني به زني نگاه كند و آنگاه او را براي شوهرش توصيف كند گويا كه شوهرش او را ميبيند». [متفق عليه] همچنين روا نيست تصوير دوستانش را به شوهر مردان محرم خود نشان دهد.
6. همانندي زن با مردان در لباس پوشيدن، طرز رفتار و گفتار و وارد شدن به كارهايي كه مختص به مردان است.
از ابن عباس رضي الله عنه روايت كردهاند كه : «پيامبر صلي الله عليه و سلم مرداني كه خود را همانند زنان كنند و زناني كه خود را همانند مردان نمايند لعنت كرده است». [روايت بخاري].
7. ارتكاب نوعي از ربا. بدين صورت كه برخي از زنان طلاي قديم خود را با طلاي جديد تعويض ميكنند و تفاوت قيمت را در آن لحظه ميپردازند كه اين كار عين ربا است. بايد براي پرهيز از ربا طلاي قديم خود را بفروشد و پس از دريافت قيمتش طلاي جديدي را كه ميخواهد بخرد.
8. تباه كردن وقت در راههاي بيهوده. از آنجا كه وقت مهمترين چيزي است كه هرگز جبران و برگشتناپذير است، ضروري مينمايد تا آن را در راههاي مفيد و ارزشمند بگذرانيم. همچون قرائت قرآن، احاديث پيامبر صلي الله عليه و سلم، و ديدن و شنيدن نوارهاي صوتي و تصويري مفيد و مطالعهي كتابهاي آموزنده، زيرا تنها از اين راهها ميتوانيم بر آگاهي و دانش خود بيفزاييم.
9. تكبر و غرور به دل راه دادن؛ از طريق زيبا ظاهر شدن و پوشيدن لباسهاي گرانقيمت و يا به وسيلهي زيبايي و جمالي كه خداوند به او ارزاني داشته است، اين كاري بس زشت و ناپسند است كه انجام دهندهاش را به نابودي ميكشاند.
پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «كسي كه در قلبش ذرهاي از كبر باشد به بهشت راه نمييابد». [روايت مسلم].
از اشكال كبر و غرور در ميان زنان، پيش سلام نبودن نسبت به يكديگر است.
10. سخن گفتن به نرمي و ناز با مردان بيگانه؛ كه بيشتر ازطريق تلفن صورت ميگيرد و باعث ميشود تا بسياري از دختران و زنان ساده به راحتي در دام مرداني بيماردل و گرگصفت افتند.
خداوند بلندمرتبه فرموده است : «اي همسران پيامبر، شما مانند هيچ يك از زنان [ديگر] نيستيد، اگر سر پروا داريد پس به ناز سخن مگوييد تا آن كه در دلش بيماري است طمع ورزد و گفتاري شايسته گوييد». [احزاب : 31].
اين در مورد زنان پيامبر بود، پس در مورد زناني كه در مقايسه با آنان تقوا و منزلتي پايينتر دارند چگونه خواهد بود؟
11. توشه برنگرفتن براي آخرت. بعضي از زنان يا قرائت قرآن بلد نيستند يا آنكه فقط در ماه رمضان تلاوت ميكنند، و بر نمازهاي سنت، از جمله نماز وتر و ضحي مواظبت ندارند.
12. مخالفت با امري فطري؛ كه عبارت است از كوتاه كردن ناخنها.
برخي از زنان يافت ميشوند كه ناخنهاي خود را بلند نگه ميدارند و بر آنها لاك ميزنند كه اين مادهي رنگي مانع رسيدن آب به ناخنها ميشود كه بسياري از زنان با وجود آن وضو ميگيرند و نماز ميخوانند، در حالي كه نمازشان به دليل درست نبودن وضويشان باطل است. از اين رو كسي كه به ناخنهايش لاك ميزند بايد پيش از وضو آنها را از بين ببرد.
13. برگزيدن دوستان بد. كساني كه باعث سهلانگاري او در گزاردن حقوق خداوند و محافظت بر كرامت، آبرو و منزلتش ميشوند، و او را به راههايي ميكشانند كه سرانجام خوبي نخواهد داشت.
14. افزودن عزاداري و مجلس ترحيم مرده از سه شبانهروز؛ در صورتي كه مرده شوهر زن نباشد.
پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است :«براي زن مؤمن به خدا و روز آخرت حلال نيست براي مردهاي بيشتر از سه شبانهروز به سوگواري بنشيند مگر براي شوهرش كه مدت آن چهارماه و ده روز است». [متفق عليه].
15. پايبند نبودن به آداب سوگواري طبق شريعت اسلامي. زني كه براي شوهرش به سوگواري نشسته است نبايد در اين مدت از لباسهاي زينتي، زيورآلات و لوازم آرايشي و خوشبو استفاده كند. همچنين نبايد جز براي ضرورت از منزل بيرون رود، البته روا نيست لباس سياه بپوشد، زيرا اين كار دليلي شرعي ندارد، بلكه كاري باطل و ناپسند است.
16. نوشتن مطالب و مقالات هرزه و بيمايه كه چه بسا موجب تحريك و به فتنه افتادن جوانان گردد.
همچنين مطالعهي مطالب و ديدن تصاوير خلاف عفت و نگه داشتن و يا چسبانيدن تصاوير مردان بيگانه بر ديوار اتاق و ابراز عشق و دوستي به آنان و پيروي و تقليد از نامسلمانان در رفتار، پوشش، اصلاح موي سر و غيره، زيرا اينكار به دليل همانندي با نامسلمانان و دشمنان خدا و پيامبرش روا نيست، بلكه براي زن مسلمان شايسته است تا فرهنگ و شخصيت اسلامي خود را حفظ كند و با ايمان و اسلام خود احساس عزت و افتخار نمايد. خداوند بلندمرتبه ميفرمايد :
اي كساني كه ايمان آوردهايد، دشمن من و دشمن خودتان را به دوستي برمگيريد [به طوري] كه با آنان اظهار دوستي كنيد و حال آنكه قطعاً به آن حقيقت كه براي شما آمده كافرند». [ممتحنه : 1]
و پيامبر صلي الله عليه و سلم فرموده است : «هر كس با محبوب خود است». و در جايي ديگر ميفرمايد : «هر كس خود را با گروهي مانند سازد از آنان است».
پايان
0 نظرات:
ارسال یک نظر