بركاي خان نخستين پادشاه مغول است كه اسلام آورده است. او ابوالمعالي ناصرالدين بركاي خان[1] پسر جوجي پسر چنگيزخان مغول نخستين كس از فرزندان چنگيز است كه اسلام آورده است. بركاي هنگامي كه از شهر «قره قروم» پايتخت مغولان، باز مي گشت در شهر بخارا اسلام آورد. چنگيز خان قبل از مرگ، قلمرو وسيع خود را بين چهار فرزندش تقسيم كرد. اسياي مركزي و روسيه را به فرزندان جوجي داد زيرا خود جوجي قبل از مرگ پدرش مرده بود. سرزمين فرمانروايي فرزندان جوجي را «اردوي زرين» مي ناميدند. همه خانات مغول تابع خان بزرگ بودندكه در شهر قره قورم- كه در كشور مغولستان كنوني قرار دارد- اقامت داشت . هر گاه خان بزرگ وفات مي يافت خوانين مغول در قره قورم جمع شده و كسي ديگر از خاندان چنگيز را به عنوان خان بزرگ انتخاب مي كردند. در سرزمين اردوي زرين «باتو» برادر بزرگتر بركاي فرمانروا بود. در آن هنگام قرار بود خاني ديگر بر كرسي خان بزرگ بنشيند و بركاي براي حضور در آن مراسم رفته بود. در بازگشت در شهر بخارا با يكي از علما ملاقات كرد و بلافاصله اسلام آورد. يكي از همسران جوجي پدر بركاي «رسالت دختر خوارزم شاه» بود كه پس از تصرف قلمرو خوارزمشاهيان بوسيله مغولان به اسارت در آمده و همسر جوجي شده بود. بركاي او را در منزل پدرش ديده بود و از وي متأثر بود لذا پس از ملاقات با آن عالم، خيلي زود اسلام آورد. اسلام آوردن بركاي در سال 648 ق. پيروزي بزرگي براي اسلام و مسلمين و هم براي خود مغولان بود.
سلطان بركاي خان در سال 653 ق رهبر مغولان اردوي زرين شد و با اسلام آوردن وي گروه بزرگي از مغولان ارودي زرين اسلام آوردند. او يك مسلمان واقعي بود و شديدا به دين اسلام و سرنوشت مسلمانان اهميت مي داد او آنقدر پايبندعقيده تولاو تبرا بود كه ما نمونه آنرا در بسياري از مسلمانان امروز نمي بينيم. بركاي خان نقش بزرگي در خدمت به اسلام و مقابله با طاغوت بزرگ مغولي، هولاكو- ايلخان ايران كه دشمن سرسخت اسلام و مسلمين بود- داشت. بركاي سالها مي كوشيد كه از حمله مغولان به بغداد جلوگيري كند و بارها با هولاكو جنگيد تا حمله وي به بغداد را به تأخير اندازد. پيروزي هاي وي بر هولاكو باعث تضعيف قدرت و شوكت هولاكو در بين مغولان شد و منجر به بيماري صرع در هولاكو شد. از سوي ديگر بركاي خان تلاش مي كرد كه وحدت مغولان بت پرست را از بين ببرد و در بين آنها براي جانشيني خان بزرگ اختلاف اندازد. از آن طرف روابط برادرانه و صميمانه اي با حكومت مماليك در مصر برقرار كرد و روابط بسيار دوستانه اي با سلطان بيبرس فرمانرواي مماليك داشت. وي حتي قبل از سقوط بغداد با مستعصم آخرين خليفه عباسي بيعت كرد. بركاي خان حتي با مماليك بر ضرر مغولان همكاري مي كرد و بيبرس از شدت علاقه به بركاي نام وي را بر پسر بزرگ خود نهاد. بركاي خان تا آخر حيات پر بار خودش خيرخواه اسلام و مسلمين بود. از حقوق مسلمانان دفاع مي كرد و قلبا و جسما دوستدار اسلام بود. وي شهر «سراي» را با معماري اسلامي بنا كرده و پايتخت خويش كرد. علما و فقها را به آن شهر دعوت كرد و چنان شد كه سراي به يكي از بزرگترين شهرهاي زمان تبديل شد.
بركاي خان سرانجام پس از عمري پر بركت در 15 ربيع الآخر سال 665 ه هنگامي كه براي جنگ با اباقا پسر هولاكو به سوي ايران در حركت بود، درگذشت. لذا در حالي در گذشت كه نيت جهاد در راه خدارا داشت. اميد است كه با مرتبه شهدا از دنيا رفته باشد. رحمت خدا بر وي باد.
مترجم: ابو يحيي
مصدر: سايت نواراسلام
IslamTape.Com
[1] رجوع كنيد به: اطلس تاريخ اسلام، التاريخ الاسلامي ج 7، البدايه و النهايه، النجوم الزاهره، شذرات الذهب، تاريخ الايو بيين و المماليك، السلوك، مفرج الكروب
0 نظرات:
ارسال یک نظر